Wzrok w ciąży

Być może słyszałaś, że ciąża może wpływać na jakość widzenia. Istotnie, problemy ze wzrokiem pojawiają się u wielu ciężarnych kobiet – szczególnie tych, u których już wcześniej wykryto jakieś wady wzroku. Niektóre z tych zaburzeń mijają już po porodzie. Jednak wszystkie wady wzroku w ciąży powinny być monitorowane przez lekarza okulistę. Pod koniec ciąży przeprowadzi on badanie narządu wzroku. Na jego podstawie Twój lekarz prowadzący podejmie decyzję na temat najbezpieczniejszej dla Ciebie drogi porodu.

Badanie wzroku w ciąży

Zdarza się, że kobiety nie są świadome tego, iż mają wadę wzroku. Dlatego kiedy planujesz ciążę lub w nią zajdziesz, dobrze jest udać się do okulisty i sprawdzić, czy nie masz żadnych problemów ze wzrokiem. Jeżeli natomiast już wcześniej miałaś zdiagnozowaną chorobę oczu, wówczas poinformuj o tym swojego lekarza prowadzącego. Zapewne zaleci on, abyś przez okres ciąży pozostawała pod stałą opieką okulistyczną. Istnieją bowiem pewne wady wzroku, które stanowią przeciwwskazanie do porodu siłami natury – należy wówczas zakończyć ciążę cesarskim cięciem.

Wada wzroku a ciąża

Na przestrzeni lat kwestia wad wzroku u kobiet ciężarnych wywoływała sporo kontrowersji w gronie lekarskim. Położnicy i okuliści spierali się na temat tego, jakie schorzenia oczu przesądzają o konieczności porodu drogą cesarskiego cięcia. W 2014 roku udało się wypracować specjalny konsensus okulistyczno-położniczy w tej kwestii. Zawiera on wytyczne postępowania z kobietami ciężarnymi, które mają stwierdzone zmiany w narządzie wzroku.

Eksperci będący twórcami konsensusu wymieniają te wady wzroku, które stanowią wskazanie do wykonania cięcia cesarskiego. Niektóre schorzenia mogą bowiem ulec pogłębieniu podczas porodu siłami natury. Gdy np. okulista stwierdzi zwyrodnienie na siatkówce mogące predysponować do jej odwarstwienia, może zaproponować Ci wykonanie fotokoagulacji laserowej na miesiąc przed spodziewanym rozwiązaniem. To zabieg zabezpieczający siatkówkę przed odwarstwieniem, który jest w pełni bezpieczny dla kobiet w ciąży.

W związku z zawartym konsensusem ograniczono liczbę wskazań do cesarskiego cięcia. Uznano, że nie ma przeciwwskazań do porodu naturalnego w przypadku: krótkowzroczności bez zmian w plamce, jaskry z małymi zmianami w polu widzenia, odwarstwienia siatkówki operowanego wcześniej niż na 1 miesiąc przed porodem z całkowitym przyłożeniem siatkówki, a także przy zmianach degeneracyjnych obwodu oka.

Pogorszenie wzroku w ciąży

Problemy ze wzrokiem w ciąży zwykle pojawiają się u tych kobiet, które już cierpią na chorobę mogącą pogarszać jakość widzenia. Do tego typu schorzeń należą cukrzyca, nadciśnienie tętnicze czy jaskra. Bywa też jednak, że zaburzenia widzenia w ciąży zdarzają się zupełnie zdrowym kobietom. Zazwyczaj zmiany te wiążą się z działaniem hormonów i ustępują po porodzie (lub po zakończeniu karmienia piersią).

Najpopularniejsze problemy ze wzrokiem w ciąży

• Suchość oczu, uczucie piasku w oczach – zmiany są związane z zatrzymywaniem wody w organizmie kobiety ciężarnej i niedostatecznym nawilżeniem oczu.

  Skonsultuj z lekarzem zastosowanie nawilżających kropli do oczu (tzw. sztucznych łez).

• Rozmazany obraz – powodują go obrzęki w gałce ocznej, które powstają w wyniku zmian hormonalnych. Problemy te pojawiają się zwykle w trzecim trymestrze, a ustępują około 3 miesięcy po porodzie.

  Jeśli dolegliwości są uciążliwe i utrzymują się przez dłuższy czas, skonsultuj sytuację ze swoim lekarzem.

• Migrenowe bóle oczu i zaburzenia widzenia – u większości kobiet w ciąży zmniejsza się częstość ataków, za co odpowiada wysokie stężenie estrogenów. Ma ono też jednak związek z nawrotem migren w połogu. U około 4–8% ciężarnych dochodzi do wzrostu częstości napadów, co wynika z nadmiernej agregacji płytek krwi. Gdy pojawiają się ataki migrenowe, połóż się w zaciemnionym pokoju i postaraj się odpocząć. Pozytywny wpływ mają również zastosowanie krioterapii (kostki lodu na głowę), masaży i akupresury, a także regularne pory snu i posiłków oraz unikanie nadmiernego wysiłku fizycznego i stresu.


• Drażliwość i łzawienie oczu w kontakcie z soczewkami – wiążą się z nieco zmienionym w czasie ciąży składem łez.

  Skonsultuj z okulistą zmianę soczewek kontaktowych na okulary. Gdy Twoja gospodarka hormonalna wyreguluje się po porodzie, będziesz mogła powrócić do noszenia soczewek.

Większość wad wzroku nie stanowi wskazania do cesarskiego cięcia. Niezależnie jednak od tego, czy masz jakieś problemy z widzeniem, czy nie, pamiętaj, aby udać się na wizytę do okulisty w trzecim trymestrze ciąży. Lekarz sprawdzi wówczas, w jakim stanie jest Twój narząd wzroku. Na podstawie tego badania wyda odpowiednie zaświadczenie dla ginekologa położnika, który następnie podejmie decyzję, jaka metoda porodu będzie najbardziej odpowiednia. Pamiętaj, że najważniejsze jest bezpieczeństwo Twoje i Twojego maluszka – więc zawsze postępuj według zaleceń lekarza!

Pogorszenie wzroku po porodzie

Nie ma potwierdzonych badań na to, że świeżo upieczona mama jest narażona na pogorszenie wzroku po porodzie naturalnym. Jest to jednak bardzo duży wysiłek. Podczas parcia wzrasta ciśnienie żylne w górnej części ciała, dlatego u niektórych kobiet mogą pojawiać się podspojówkowe plamki (krwawe plamki na spojówce oka), które po pewnym czasie same się wchłaniają. Jeśli jednak zauważysz u siebie jakiekolwiek trudności z widzeniem po porodzie, zgłoś się do okulisty, by specjalista ocenił, czy z Twoimi oczami wszystko jest w porządku.