Podróżowanie w ciąży – sprawdź, o czym dobrze jest pamiętać!

„Jestem w czwartym miesiącu ciąży i marzę o odpoczynku… wyjeździe w ciepłe kraje i wylegiwaniu się na jakiejś rajskiej plaży. Męczy mnie tylko jedno pytanie – czy podróż samolotem nie zaszkodzi mojemu zdrowiu i zdrowiu mojego dziecka?”. Takie wątpliwości często pojawiają się wśród kobiet, które chciałyby się wybrać w podróż w ciąży, ale nie chcą narażać swojego nienarodzonego jeszcze maleństwa. 

To, że spodziewasz się dziecka, nie oznacza oczywiście, że musisz spędzić dziewięć miesięcy zamknięta w czterech ścianach. Jeśli nie ma ku temu przeciwwskazań zdrowotnych i dobrze się czujesz, możesz chodzić do pracy, a także podróżować. Czasami weekend za miastem albo dłuższy urlop są nawet wskazane – pomogą Ci się zrelaksować, odprężyć i oderwać na chwilę od codzienności. Oczywiście dobrze jest też zachować pewne środki ostrożności przed wyjazdem, w trakcie podróży i na miejscu pobytu.

Ważne

Pamiętaj, że gdy jesteś w ciąży, pracodawca nie może bez Twojej zgody wysłać Cię w podróż służbową. Prawo pracy chroni Cię przed trudami takich wyjazdów. Oczywiście podróżą taką nie jest codzienny dojazd do miejsca pracy, nawet jeśli znajduje się ono poza Twoim miejscem zamieszkania.

Ważne

Niektóre linie lotnicze wymagają od kobiet w ciąży zaświadczenia, że nie ma medycznych przeciwwskazań do takiej podróży. Czasami lekarz musi również wypełnić odpowiedni formularz na stronie internetowej przewoźnika. Sprawdź, jakie procedury obowiązują w wybranej przez Ciebie linii.

Jazda samochodem w ciąży – o czym warto pamiętać?

Jeśli czeka Cię dłuższa podróż samochodem, zdecydowanie lepiej będzie, gdy usiądziesz na fotelu pasażera lub przynajmniej nie będziesz musiała prowadzić auta cały czas. Mogą wyręczyć Cię w tym mąż, partner, przyjaciółka czy rodzice. Zaplanuj wcześniej trasę, aby była jak najkrótsza, ale równocześnie jak najbardziej komfortowa. Jazda po wyboistych szosach czy dziurawych drogach nie jest dla Ciebie teraz wskazana.

Wybierając się w drogę, wyjedź trochę wcześniej – lepiej mieć kilkadziesiąt minut zapasu, niż później się spieszyć i stresować (a już szczególnie jeśli groziłoby to przekraczaniem dozwolonej prędkości). W trakcie samej jazdy – bez względu na to, czy prowadzisz, czy też jesteś pasażerem – dopasuj odpowiednio odległość fotela od deski rozdzielczej. Jeśli jesteś kierowcą, upewnij się, że bez trudu sięgasz do pedałów. Jeżeli podróżujesz jako pasażer – powinnaś mieć możliwość maksymalnego rozprostowania nóg.

Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, abyś prowadziła samochód! Pamiętaj jednak, że Twoje skupienie i uwaga mogą ulec pogorszeniu ze względu na zmęczenie. Możesz też wkrótce przestać czuć się wygodnie za kierownicą. Bez względu na to, czy prowadzisz, czy nie, rób regularne przerwy. 

Czy kobieta w ciąży musi zapinać pasy?

Dla sporej grupy kobiet problematyczną kwestią jest zapinanie pasów w ciąży. Obawiają się one o bezpieczeństwo dziecka, a pasy bywają dla nich także po prostu niewygodne. Zgodnie z zapisami Kodeksu drogowego kobiety w widocznej ciąży nie muszą zapinać pasów podczas jazdy, jednak zdecydowanie lepiej jest to robić. Umiejętnie zapięte pasy nie zaszkodzą dziecku i nie wpłyną negatywnie na Twój komfort, a mogą istotnie poprawić Wasze bezpieczeństwo.

Jak zatem zapinać pas w ciąży? Pas ramienny powinien przechodzić pomiędzy piersiami, nad mostkiem, aby nie uciskać szyi ani brzucha. Z kolei pas udowy ułóż jak najniżej pod brzuchem, by był oparty na biodrach. Możesz również zainwestować w adapter do pasów dla ciężarnych, który pomaga modyfikować ich ułożenie, aby były wygodne dla Ciebie i bezpieczne dla dziecka.

Czy w ciąży można latać samolotem?

Kolejna kwestia to latanie samolotem w ciąży. Ogólnie można stwierdzić, że najbezpieczniejszy jest lot dla ciężarnych w II trymestrze ciąży. Początek ciąży i lot samolotem to już nieco mniej pożądane połączenie, podróże samolotem w I trymestrze mogą zwiększać bowiem ryzyko wystąpienia krwawień. Z kolei latanie w III trymestrze może zwiększać ryzyko przedwczesnego porodu. Bez względu jednak na etap ciąży, podróż zawsze najlepiej skonsultować z lekarzem.

A o czym pamiętać już podczas samego lotu? W samolotach powietrze bywa bardzo suche, więc dobrze jest dużo pić. Jeśli to możliwe, zajmij miejsce niedaleko toalety (być może będziesz musiała często z niej korzystać), przy przejściu albo tuż obok wyjścia awaryjnego – tam będziesz mogła swobodnie rozprostować nogi, dzięki czemu będzie Ci wygodniej. Staraj się regularnie zmieniać pozycję, w miarę możliwości ruszaj nogami i stopami. Kiedy obsługa poprosi o zapięcie pasów, zrób to tak, by nie uciskały brzucha

Pamiętaj, że wraz z końcem 7. miesiąca większość przewoźników może już odmówić Ci wejścia na pokład.

Podróżowanie w ciąży a transport publiczny w mieście

Nie bój się poprosić o ustąpienie miejsca – masz pierwszeństwo i możesz korzystać z tego przywileju! Jednak od trzeciego trymestru ciąży unikaj transportu publicznego, jeśli tylko możesz sobie na to pozwolić. Staraj się przynajmniej nie korzystać z niego w godzinach szczytu.

Podróż pociągiem w ciąży

Pociąg to zdecydowanie najmniej męczący środek transportu, który daje możliwość rozprostowania nóg i robienia krótkich spacerów w trakcie podróży. Jest więc zwykle polecany kobietom w ciąży jako bezpieczne rozwiązanie. Dobrze jest zadbać o to, byś miała wykupioną miejscówkę, co zagwarantuje, że będziesz mogła usiąść w trakcie jazdy. Jeżeli to możliwe, unikaj podróży w szczycie sezonu czy na takich trasach, które są mocno oblegane i sprzedają bilety także bez gwarancji znalezienia miejsc siedzących. Tłok na korytarzu może utrudnić zrobienie spaceru czy dostanie się do łazienki. 

Wakacje w ciąży, czyli gdzie bezpiecznie może jechać ciężarna?

Urlop u rodziny na wsi czy wyjazd nad pobliskie jezioro nie powinien w niczym zagrażać ani Tobie, ani dziecku. Pamiętaj jedynie, aby unikać ostrego słońca. Podczas podróży w góry lepiej już jednak nieco bardziej uważać – duże wysokości nad poziomem morza mogą powodować niedotlenienie i zaburzać krążenie między łożyskiem a płodem. Za bezpieczne dla kobiet w ciąży uważa się góry o wysokości do 2500 m n.p.m.

Chęć wyjazdu w tropiki powinnaś już zdecydowanie skonsultować z lekarzem. Może on to odradzać, m.in. ze względu na panujące w krajach tropikalnych upały czy wysoką wilgotność powietrza. Dobrze jest również pamiętać, że podczas takich wakacji nietrudno o zatrucie pokarmowe czy zakażenia bakteriami i wirusami nietypowymi dla naszego klimatu. Dlatego pomysł egzotycznej podróży być może lepiej odłożyć na czas już po porodzie.

Wakacje w egzotycznych krajach – zasady ostrożności, jeśli zdecydujesz się na wyjazd

Jeżeli jednak zdecydujesz się na wyjazd w tropiki, dobrze jest trzymać się pewnych zasad. Przede wszystkim, bez względu na okoliczności, zanim zarezerwujesz taką podróż, porozmawiaj o tym ze swoim lekarzem lub udaj się na konsultację do specjalisty z zakresu medycyny podróży. 

Warto też pamiętać o następujących zasadach. 

• Unikaj podróży do krajów, w których nie ma dobrych warunków sanitarnych (np. niektóre regiony Afryki lub Azji).
• Unikaj obszarów zagrożonych chorobami takimi jak malaria czy żółta febra oraz krajów, w których panuje naprawdę wysoka temperatura. Jeśli jednak mimo wszystko musisz udać się do jednego z „krajów ryzyka”, pamiętaj, że niektóre szczepienia w okresie ciąży mogą być przeciwwskazane. Skonsultuj się z lekarzem, by znaleźć najodpowiedniejsze rozwiązanie.
• Na miejscu wybieraj żywność gotowaną i wodę butelkową.
• Chroń się przed słońcem i przed komarami.
• Przed wyjazdem zapisz sobie kilka przydatnych informacji – adresy szpitali ogólnych i ginekologiczno-położniczych, dane kontaktowe do Twojego lekarza itp. Weź ze sobą również historię badań i ciąży.

Jakie są przeciwwskazania do podróży w ciąży?

Lekarz może odradzić podróże w ciąży, gdy:

• masz ciążę mnogą (np. spodziewasz się bliźniąt),
• Twoja ciąża jest zagrożona (już wcześniej poroniłaś, jesteś w grupie ryzyka porodu przedwczesnego, masz nadciśnienie lub cukrzycę).

Powinno się unikać dalekich podróży w pierwszym trymestrze (ryzyko komplikacji, zmęczenie) i w trzecim trymestrze (np. z uwagi na możliwe problemy z ciśnieniem krwi). Urlop polecamy więc zaplanować w drugim trymestrze, gdy zazwyczaj kobieta czuje się zdecydowanie najlepiej, a brzuszek wciąż nie jest tak duży, by utrudniać codzienne funkcjonowanie.
Ciąża to czas, kiedy dobrze jest szczególnie o siebie zadbać, ale również robić to, co sprawia Ci przyjemność. Weekendowa podróż czy wakacyjny wyjazd mogą być doskonałą formą wypoczynku, jednak pamiętaj, by zachować ostrożność i przestrzegać wszystkich zaleceń lekarza. Wówczas podróż będzie bezpieczna dla Ciebie i dla dziecka.
Gotowa do wyjazdu? Jeśli będziesz miała na uwadze konieczne środki ostrożności, Twoje wakacje powinny minąć bez żadnych kłopotów!
 

Pytania i odpowiedzi

1. Czy można podróżować w ciąży?

Kobieta w ciąży może bezpiecznie podróżować. Przed podjęciem decyzji o wyjeździe zawsze warto jednak skonsultować się z lekarzem, który prowadzi ciążę. Jeśli nie ma żadnych przeciwwskazań, można wybrać się zarówno na krótki wyjazd weekendowy, jak i dłuższe wakacje.

2. Czy można latać w ciąży?

W ciąży można latać samolotem. Najlepiej jednak robić to w II trymestrze. Lot w I trymestrze może zwiększyć ryzyko pojawienia się komplikacji, a w III – zwiększać ryzyko przedwczesnego porodu. 
 

3. Czy można latać samolotem w I trymestrze ciąży?

Latanie samolotem w ciąży w pierwszym trymestrze nie jest raczej wskazane. Może to bowiem zwiększać prawdopodobieństwo wystąpienia pewnych komplikacji. Znacznie lepiej jest przełożyć podróże w ciąży na drugi trymestr. 
 

4.  Do kiedy można latać w ciąży? Gdzie na wakacje w ciąży?

Za najbardziej bezpieczny czas, w którym można latać w ciąży, uważa się II trymestr. Przed odbyciem podróży należy jednak skonsultować tę decyzję z lekarzem prowadzącym. Ważne, by w trakcie lotu często zmieniać pozycję oraz w miarę możliwości wstawać i ruszać stopami, aby poprawić krążenie. Warto też sprawdzić, czy przewoźnik wymaga zaświadczenia lekarskiego informującego o tym, że kobieta w ciąży nie ma żadnych przeciwwskazań do odbycia lotu.

5.  Gdzie na wakacje w ciąży?

Urlop w kraju – nad jeziorem, morzem czy na wsi – jest dla ciężarnej jak najbardziej wskazany, oczywiście jeśli nie ma do tego żadnych przeciwwskazań medycznych. Przyszła mama powinna jednak unikać przewyższeń górskich powyżej 2500 m n.p.m. Te mogą zaburzać prawidłowe krążenie krwi. Jeśli kobieta w ciąży planuje wyjazd np. w tropiki, czasami lepiej go odłożyć na później ze względu na upały, wysoką wilgotność czy też zatrucia pokarmowe oraz możliwe zakażenia tropikalnymi wirusami i bakteriami.

6.  Czy na L4 w ciąży można jechać na wakacje?

To zależy od rodzaju zwolnienia. W przypadku wpisanego kodu 1 – oznaczającego konieczność leżenia – nie należy wybierać się na wakacje. Jeśli jednak na zwolnieniu widnieje numer 2, to zasadniczo można wyjechać na urlop. W sytuacji gdy mama chciałaby np. wybrać się do domu rodziców, powinna zgłosić w ZUS-ie zmianę adresu miejsca pobytu. Gdy ma w planie podróż w ciąży do hotelu czy pensjonatu, powinna zgłosić się do lekarza po zaświadczenie, w którym zadeklaruje on, że nie ma do tego przeciwwskazań i że uważa ten wyjazd za bezpieczny.