Pierwsze objawy porodu – jak je rozpoznać?

Na początek warto uświadomić sobie, że zwiastuny porodu nie zawsze są takie same u wszystkich kobiet. Niestety, nie ma jednego uniwersalnego harmonogramu, w którym punkt po punkcie wypisane są objawy towarzyszące porodowi, i to jeszcze w konkretnej kolejności. Niektóre objawy porodu pojawiają się u zdecydowanej większości przyszłych mam, inne – tylko u niektórych.

Co jednak ważne, pierwsze oznaki zbliżania się porodu mogą wystąpić już na kilka tygodni przed jego planowanym terminem. Jeśli je u siebie zauważysz, nie musisz od razu jechać do szpitala – po prostu bądź gotowa, miej zawczasu spakowaną torbę i słuchaj swojego ciała! Kiedy maluszek będzie chciał pojawić się na świecie, na pewno tego nie przegapisz!

Oznaki porodu – nagły przypływ energii

Choć z pewnością już od długiego czasu przygotowujesz się do pojawienia się na świecie dziecka, to tuż przed porodem możesz mieć wyjątkowo silną potrzebę zapięcia wszystkiego na ostatni guzik. Poczujesz mnóstwo energii, zapragniesz wysprzątać całe mieszkanie, wyprasować wszystkie dziecięce ubranka, będziesz sprawdzać, czy w walizce z wyprawką niczego nie brakuje.

Dlaczego tak się dzieje? Otóż w ostatnich tygodniach przed porodem zmniejsza się stężenie podtrzymującego ciążę progesteronu, wzrasta zaś ilość oksytocyny, która wywołuje skurcze macicy, oraz adrenaliny, która daje Ci siłę potrzebną do porodu. To właśnie hormony wywołują te charakterystyczne zmiany w Twoim zachowaniu i samopoczuciu.

Skurcze przed porodem

Charakterystyczną oznaką zbliżającego się porodu są skurcze. Spokojnie, raczej nie pomylisz ich z tzw. skurczami Braxtona-Hicksa, które mogły wystąpić u Ciebie już około 20. tygodnia ciąży. Przypominamy: skurcze Braxtona-Hicksa pojawiają się kilka razy dziennie, są bezbolesne i krótkie – trwają maksymalnie pół minuty. Są nieco podobne do skurczów macicy, które miałaś w trakcie miesiączki.

Skurcze przed porodem są zupełnie inne. Stają się regularne, coraz dłuższe, nie przechodzą po ciepłym prysznicu lub kąpieli. Zmienia się również ich lokalizacja – wcześniej skurcze odczuwałaś prawdopodobnie bardziej w okolicach brzucha. Te przedporodowe zaś płyną z okolic krzyżowych. Pojawia się też przy nich początkowo lekki, a później coraz silniejszy ból krzyża.

Oznaki porodu: obniżenie brzucha i czop porodowy

Kolejnym objawem zbliżającego się porodu, który może, ale nie musi się u Ciebie pojawić, jest obniżenie się brzucha. Skąd się ono bierze? Otóż dziecko w ostatnich tygodniach ciąży zmienia położenie w brzuchu – układa się główką do dołu, a to oczywiście ma wpływ na kształt Twojego brzucha. Jego obniżenie może sprawić, że będzie Ci się lepiej oddychało, ale zarazem dziecko jeszcze mocniej będzie naciskać na pęcherz, w związku z czym możesz znacznie częściej odwiedzać toaletę.

Wśród pierwszych objawów porodu znajduje się też odejście czopa śluzowego. Jest to zbitka śluzu, która w trakcie trwania ciąży zamyka kanał szyjki macicy. Niektóre kobiety wydalają go w całości – nie ma wtedy wątpliwości, że poród jest tuż-tuż. Inne stopniowo – czasami przez kilka godzin, a nawet kilka dni. Czop porodowy może mieć kolor różowy lub mleczny, niczym dziwnym nie jest także czop śluzowy z krwią – rzecz jasna, w niewielkich ilościach.

To oczywiście tylko kilka objawów sygnalizujących zbliżanie się porodu. Innym typowym jest m.in. odpłynięcie wód płodowych, choć w większości przypadków nie ma ono nic wspólnego ze stereotypowym „chluśnięciem”. Wody mogą sączyć się stopniowo albo odpłynąć dopiero podczas akcji porodowej. Niektóre kobiety czują przed porodem zwiększony apetyt, u innych pojawiają się wymioty albo biegunka. Warto po prostu uważnie obserwować swój organizm i cierpliwie czekać!

 Pytania i odpowiedzi

1. Jak rozpoznać poród?

Istnieje wiele oznak tego, że zaczyna się poród, jednak u każdej kobiety występują one w różnym nasileniu. Najcharakterystyczniejsze z nich to skurcze – pojawiające się w regularnych odstępach i coraz bardziej intensywne. Bardzo często przed rozwiązaniem pojawia się też obniżenie brzucha i odejście czopu śluzowego – jednak nie są to warunki konieczne do rozpoczęcia akcji porodowej. Wiele kobiet w tym okresie doświadcza również nagłej zwyżki nastroju i energii do działania. Jasnym sygnałem zbliżającego się porodu jest też odejście wód płodowych.

2. Jak rozpoznać skurcze porodowe?

Skurcze porodowe wyraźnie różnią się od skurczów Braxtona Hicksa, które pojawiają się na wcześniejszych etapach ciąży. Przede wszystkim stają się one coraz częstsze, dłuższe i bardziej regularne. Nie przechodzą po wzięciu ciepłej kąpieli czy prysznica, zazwyczaj też znacznie się nasilają przy każdym wręcz ruchu. Kobieta może odnieść wrażenie, że pierwsze skurcze porodowe rozchodzą się raczej z okolicy krzyżowo-lędźwiowej, a nie z brzucha – jak te odczuwane wcześniej.

3. Ile przed porodem obniża się brzuch?

Brzuch może się obniżyć nawet na kilka tygodni przed porodem, aczkolwiek zazwyczaj ma to miejsce w 9. miesiącu. Należy jednak pamiętać, że nie każda ciężarna obserwuje u siebie ten objaw. Obniżenie brzucha ma bowiem związek ze zmianą pozycji dziecka, które ustawia się główką w stronę kanału rodnego – co nie zawsze następuje w tym okresie.

4. Jak wygląda czop porodowy?

Czop porodowy to zbitka śluzu, która podczas ciąży pełni funkcję „korka” zamykającego kanał szyjki macicy. Przybiera ona zwykle barwę różową lub mlecznobiałą, bywa też lekko podbarwiony krwią – co jednak nie jest sygnałem. Niektóre kobiety wydalają czop śluzowy w całości – i wówczas jest on wyraźnie widoczny np. na bieliźnie. U innych zaś usuwa się stopniowo, tak że może to nawet nie zostać przez kobietę zauważone.

5. Jak szybko skraca się szyjka macicy przed porodem?

Nie da się jednoznacznie odpowiedzieć, jak szybko skraca się szyjka macicy. Zaczyna ona przygotowywać się do porodu już w ostatnich poprzedzających go tygodniach. Staje się wówczas bardziej rozciągliwa i miękka. Szyjka macicy zazwyczaj skraca się i rozwiera jednocześnie, przez co wyraźnie się też spłaszcza. Gdy rozpoczyna się już ten proces, oznacza to, że nadchodzi poród (dlatego należy temu przeciwdziałać na zbyt wczesnym etapie ciąży). Gotowa szyjka macicy jest szeroka na około 1 cm i płaska na 1–2 mm. W trakcie akcji porodowej rozwiera się do około 10 cm.

6. Jakie są objawy porodu, gdy czop śluzowy jest bez krwi? 

Czop śluzowy podczas ciąży zatyka szyjkę macicy i chroni przed przedostawaniem się do niej bakterii. Jego utrata może być jednym z wczesnych objawów porodu. W niedługim czasie brzuch się obniża, a przyszła mama może mieć biegunkę czy wymioty. Przed samym porodem odchodzą także wody płodowe i występują skurcze porodowe. Niektóre kobiety rodzą jednak dopiero po kilku dniach lub nawet tygodniach od odejścia czopu śluzowego. Wydzielina może być całkowicie przezroczysta, mleczna lub delikatnie podbarwiona krwią. W każdym przypadku jest to zupełnie normalne, a objawy porodu na dalszych etapach niczym się od siebie nie różnią. 

7. Jakie są objawy zbliżającego się porodu u wieloródki?

Wieloródka to kobieta, która już rodziła. To określenie, choć nie do końca brzmi przyjaźnie, należy do oficjalnej nomenklatury medycznej. W odróżnieniu od kobiet, które rodzą pierwszy raz, szyjka macicy zwykle zaczyna się u niej skracać i rozwierać w tym samym czasie, co sprawia, że drugi lub kolejny poród najczęściej trwa krócej niż poprzedni. Jeżeli u kobiety, która już co najmniej raz została mamą, pojawią się regularne skurcze występujące co 10 minut, należy udać się do szpitala. Tak samo należy postąpić, gdy odejdą wody płodowe. Inne symptomy, które świadczą o zbliżającym się porodzie, to np. wymioty lub biegunka i skurcze przed porodem. Objawy te występują zarówno u kobiet, które rodzą pierwszy raz, jak i u tych, które już kiedyś zostały mamami.

8. Jakie są objawy odklejania się łożyska w 3. okresie porodu? 

Odklejanie się łożyska w 3. etapie porodu, gdy maluszek jest już na świecie, to zupełnie naturalne zjawisko. Po odcięciu pępowiny, która już nie tętni, mama rodzi łożysko, jednak nie potrzeba do tego już tak dużo siły. W przypadku cięcia cesarskiego łożysko wyjmowane jest po wydobyciu dziecka, a następnie powłoki brzuszne są zszywane.