Powyżej 12. miesiąca – 2. rok życia

Drugi rok życia to dla dziecka czas, który upływa pod znakiem rosnącej samodzielności. Maluch rozumie już, że jest odrębną istotą, ma swoje własne zdanie, zamiary oraz oczekiwania. Wciąż nie panuje w pełni nad swoimi emocjami, więc gdy opiekunowie nie pozwalają mu na coś lub gdy nie udaje mu się samodzielne wykonywanie jakiejś czynności, może zareagować złością. Takie ograniczenia, mimo że wywołują niezadowolenie, są jednak konieczne, by zapewnić dziecku bezpieczeństwo.

Rozwój fizyczny

Po 12. miesiącu dziecko doskonali nabyte wcześniej umiejętności. Maluszki, które przed pierwszymi urodzinami nie postawiły jeszcze swoich pierwszych kroków, zrobią do prawdopodobnie przed ukończeniem 1,5 roku. Gdy dziecko czuje się już bezpiecznie na własnych nogach, zaczyna trenować coraz szybsze przemieszczanie się. W okolicy 2. urodzin zwykle więc już nie tylko chodzi, lecz także biega, podskakuje i się wspina. Zazwyczaj wchodzi i schodzi po schodach, choć robi to jeszcze dość ostrożnie – uważnie pokonując jeden schodek za drugim tzw. krokiem dostawnym. Palce Juniora osiągają już bardzo dużą sprawność. Dziecko po 12. miesiącu uczy się samodzielnie wkładać i ściągać poszczególne elementy swojego ubrania, myje ręce (ewentualnie z lekką pomocą rodzica), układa wieżę z klocków i trzyma kredkę w sposób, który umożliwia mu tworzenie rysunków opartych już na prostych, a nie chaotycznych liniach. 

Powyżej 12. miesiąca, a przed końcem 2. roku życia, dziecko zazwyczaj:

umie chodzić, biegać, podskakiwać, ślizgać się – robi to dość szybko i utrzymuje przy tym zwykle równowagę,
 

rytmicznie tańczy do ulubionej melodii, jednocześnie skacząc i klaszcząc rękami,
 

wchodzi samo po schodach i nie musi do tego nawet przytrzymywać się poręczy (choć warto je jednak do tego zachęcać) – ale robi to po jednym stopniu, stawiając najpierw jedną nogę, a potem dostawiając drugą,
 

staje na palcach i intensywnie się wspina – potrafi np. samo wyjść z łóżeczka, nawet gdy materac jest na najniższym poziomie, więc konieczne jest odpowiednie zabezpieczenie, aby maluch nie zrobił sobie krzywdy,

umie kopnąć piłkę lub rzucić ją znad głowy na niewielkie odległości,
 

ustawia klocki na sobie, dopasowuje do siebie proste kształty (takie jak koło, trójkąt czy kwadrat), układa rzeczy w szereg i potrafi odłożyć przedmioty na miejsce .

Rozwój psychiczny

Po pierwszych urodzinach dziecko dalej buduje własną tożsamość i stara się podkreślać swoją odrębność w każdy możliwy sposób. Już wcześniej poznało słowo „nie”, a teraz intensywnie trenuje wyrażanie sprzeciwu. Junior wciąż testuje dopuszczalne granice zachowania i próbuje za wszelką cenę postawić na swoim. Przeżywa też ogrom rozmaitych emocji, z którymi nie potrafi sobie radzić, co najczęściej wyraża głośnym krzykiem. Pod koniec 2. roku życia dziecko uwielbia powtarzać wszystkie wyrazy, jakie tylko usłyszało. Ma już duży zasób słów i buduje pierwsze proste zdania. Maluch zaczyna też drążyć, jakie są przyczyny różnych zdarzeń i powody wykonania danych czynności. Właśnie wtedy zaczyna z wyjątkową częstością i uporem zadawać niekończące się serie pytań: „a dlaczego?”, „a po co?”. Warto na nie odpowiadać, mimo że ich częstotliwość może być męcząca - dla dziecka jest to ważny sposób poznawania świata i istniejących w nim zależności.

W wieku 2 lat dziecko zazwyczaj:

podkreśla własną niezależność, próbuje walczyć o swoją jak największą wolność i samodzielność,
 

naśladuje wszystko, co widzi i słyszy – potrafi nawet zapamiętać i odtworzyć słowa, które nie były skierowane bezpośrednio do niego (trzeba więc zwracać baczną uwagę na to, co mówi się w jego obecności),
 

dopytuje o powody i konsekwencje różnych zdarzeń, buduje ciągi przyczynowo-skutkowe i próbuje ustalić cel danych czynności,
 

zna i rozumie nawet do 300 słów, łączy je też w proste zdania (zwykle składające się z 2–3 wyrazów),
 

jest zafascynowane innymi maluchami, ale nie umie jeszcze z nimi współpracować i bawi się nadal równolegle, a nie razem, w grupie.

Żywienie

Po 1. urodzinach produkty mleczne wciąż pozostają ważnym elementem diety. Niestety, duża część dzieci w Polsce spożywa ich w zbyt mało¹, dlatego warto zwrócić szczególną uwagę na ich ilość w jadłospisie malucha. Jeśli dotychczas Junior był karmiony mlekiem mamy, można kontynuować przystawianie do piersi tak długo, jak kobieta i dziecko tego potrzebują. W przypadku mleka następnego, w okolicy 1. urodzin warto skonsultować z lekarzem przejście na produkt na bazie mleka dostosowany do potrzeb żywieniowych Juniorów. Na etykiecie jest on oznaczony cyfrą „3” – np. NAN OPTIPRO Plus 3. Zgodnie z opinią ekspertów produkty z tej grupy pomagają w bilansowaniu diety dziecka i pozwalają zwiększyć spożycie żelaza, witaminy D i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3.² To ważne, bo składniki te dość często nie są spożywane przez dzieci w Polsce w wystarczających ilościach.¹ W diecie dziecka w tym wieku ilość mleka krowiego nadal powinna być kontrolowana.³

W 2. roku życia organizm dziecka wciąż intensywnie się rozwija, więc maluch wciąż jest bardzo wrażliwy na jakość żywności, jaką otrzymuje. Warto dalej podawać Juniorowi produkty przeznaczone dla najmłodszych, posiadające na opakowaniu oznaczenie wieku. Zostały one stworzone na bazie składników, których jakość jest odpowiednia dla maluchów poniżej 3 lat. Obiady Juniora są już w zasadzie równie zróżnicowane jak u dorosłych, jednak jego układ pokarmowy i potrzeby wciąż różnią się od Waszych, dlatego posiłki dla dziecka trzeba wciąż komponować z dużą uwagą. Dziecko w tym wieku świetnie sobie radzi już sobie z żuciem i gryzieniem dużych kawałków i ma własne preferencje smakowe. Warto więc proponować mu złożone obiadki pełne warzyw i dostarczające pełnowartościowego białka (mięso, ryby, jaja, nasiona roślin strączkowych) oraz węglowodanów, np. w postaci ryżu, kasz czy makaronów. Gotowe dania w słoiczkach tworzone są tak, by porcje i wartość odżywcza były odpowiednie dla pełnego energii dziecka w tym wieku. Rozmiar słoiczków dla Juniorów jest większy, a receptury bardziej złożone niż w przypadku niemowląt, tak aby jak najlepiej odpowiedzieć na potrzeby rosnącego dziecka. Jedzenie i picie to też jeden z obszarów, w których widoczna jest coraz większa samodzielność dziecka. Maluch w 2. roku życia sam potrafi obsługiwać się przy posiłku – warto mu na to pozwalać. 

Wspieranie rozwoju - 2 rok życia dziecka

Maluszka w 2. roku życia zazwyczaj rozpiera energia. Chce biegać, skakać – po prostu nacieszyć się opanowanymi już umiejętnościami. Warto dać mu taką możliwość i jak najczęściej wychodzić z nim na spacer. Dzieci na tym etapie zwykle uwielbiają już także wizyty na placach zabaw. Nie tylko sprzyja to rozwojowi ruchowemu (np. wspinając się na drabinkę prowadzącą na zjeżdżalnię ćwiczy wchodzenie po schodkach) – to także doskonała szansa na dalszą socjalizację maluszka. Powoli będzie on się uczył współpracy z innymi dziećmi i dzielenia się z nimi swoimi rzeczami.

Juniorzy zwykle lubią wszelkie zabawy manualne – rysowanie, zabawy piaskiem, pierwsze próby lepienia z plasteliny. Warto wspierać u dziecka takie artystyczne zamiłowania. Co ważne, jego rozmaite preferencje (np. to, jakie aktywności lubi, a jakie go nudzą) mogą zaskoczyć wszystkich. Czasem, nie zdając sobie z tego sprawy, opiekunowie przekładają na dziecko własne oczekiwania lub nakłaniają, by podzielało upodobania swoich bliskich. Każdy maluch jest jednak jedyny w swoim rodzaju – nie musi być w niczym podobny do swoich rodziców czy rodzeństwa. Warto dostrzegać te jego indywidualne cechy i wspierać odkrywanie przez niego własnej tożsamości, unikając stereotypów i szablonów.

Pytania i odpowiedzi

1. Co powinno umieć 2-letnie dziecko?
Dwuletnie dziecko potrafi wyrażać swoje emocje i okazywać niezadowolenie. Być może przekonacie się o tym, kiedy rozpocznie się tzw. bunt dwulatka. Szkrab w tym wieku biega i wspina się, umie również wchodzić i schodzić po schodach. Dziecko powtarza też nowe wyrazy i zadaje mnóstwo pytań. Potrafi też już łączyć pojedyncze słowa i układać je w proste zdania.

2. Co powinno umieć 1,5-roczne dziecko?
Szacuje się, że dziecko do 18. miesiąca życia już samodzielnie chodzi. W tym wieku przeciętny Junior uczy się samodzielnie wkładać i ściągać ubrania, potrafi też zbudować wieżę z klocków. Samodzielnie próbuje także rysować.

3. Ile waży dwulatek?
Pod koniec 2. roku życia przeciętny Junior waży około 10 – 16 kg. Maluszek przybiera na wadze średnio 200 g miesięcznie. 

4. Ile powinien spać dwulatek?
Pod koniec 2. roku życia przeciętny Junior waży około 10 – 16 kg. Maluch przybiera na wadze średnio 200 g miesięcznie.

5.  Ile powinien spać dwulatek? 
Dziecko w tym wieku powinno spać od 10 do 14 godzin w ciągu doby – w regularnych odstępach czasu. Do tego czasu należy także wliczyć krótkie drzemki w ciągu dnia.  

6.  Jak usypiać 1,5-roczne dziecko? 
Aby Junior lepiej zasypiał, możecie skorzystać z kilku pomocnych wskazówek. Przed snem zadbajcie o to, by dziecko zjadło pożywną, ale nie ciężkostrawną kolację. Wieczorem celebrujcie razem z nim Wasze małe rytuały – po kąpieli utulcie szkraba w łóżeczku, przeczytajcie mu książeczkę lub zaśpiewajcie kołysankę. Przed snem dziecko powinno unikać silnych bodźców – m.in. zabaw ruchowych, oglądania bajek w telewizji lub na telefonie. Dzięki temu wyciszy się, a potem spokojnie zaśnie.