Suplementacja w diecie karmiącej - kaprys czy konieczność?

Prawidłowy sposób żywienia w okresie karmienia piersią pozwala sprostać wymaganiom, jakie stawia przed Tobą laktacja. Odpowiednio zbilansowana dieta zapewnia odpowiedni skład produkowanego pokarmu. W teorii zalecenia żywieniowe dla kobiety karmiącej wydają się mało skomplikowane, gdyż sprowadzają się do zaleceń racjonalnego żywienia i zwiększenia ilości przyjmowanych kilokalorii. W praktyce, zwiększona podaż kilokalorii oznacza także zwiększoną podaż składników pokarmowych. W tym szczególnym okresie powinnaś zwrócić uwagę na zwiększoną ilość białka, niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz witamin i składników mineralnych w Twojej diecie.  

Zwiększone zapotrzebowanie nie powinno sprowadzać się do zakupu kompletnych preparatów w pobliskiej aptece. Suplementacja preparatami mineralno-witaminowymi przy zachowaniu dobrze zbilansowanej diety w okresie karmienia wcale nie jest konieczna, z wyjątkiem większych ograniczeń dietetycznych, np. diety eliminacyjnej u matek dzieci z alergią pokarmową tudzież diety wegetariańskiej.

Prawidłowe odżywianie w okresie laktacji przyczyni się do tego, że ten szczególny czas nie naruszy Twojego  dobrostanu fizycznego, ani psychicznego. Nieuzasadnione diety eliminacyjne i błędy żywieniowe w okresie laktacji mogą okazać się znamienne w skutkach dla Twojego zdrowia (np. zwiększone spożycie żelaza z dietą przeciwdziała wystąpieniu niedokrwistości na tle niedoboru tego pierwiastka). O tym, jak powinna wyglądać dieta w okresie karmienia, przeczytasz tutaj.

Szczególną uwagę zwróć na wapń, gdyż w warunkach niedoboru w diecie czerpany jest on z Twoich kości, co sprzyja ich demineralizacji i w następstwie tego może doprowadzić do problemów z zębami i osteoporozy. Nie zapominaj też o witaminach rozpuszczalnych w wodzie - z łatwością przechodzą do Twojego mleka i ich ilość w pokarmie podlega dużym wahaniom pod wpływem diety.  Chociaż spożycie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach w mniejszym stopniu przekłada się na ich zawartość w mleku, to istotna jest też codzienna dbałość o pełne pokrycie zapotrzebowania na witaminę D.

Aby zapewnić właściwe stężenie DHA w mleku, powinnaś przyjmować dodatkowo minimum 200 mg DHA dziennie, a w przypadku małego spożycia ryb nawet 400—600 DHA dziennie.

Jeśli jesteś wegetarianką, w okresie karmienia piersią powinnaś zadbać o odpowiednią podaż białka, witaminy B12, witaminy D, żelaza, wapnia, cynku oraz długołańcuchowych nienasyconych kwasów tłuszczowych. U kobiet, które miały niedobory witaminy D i spożywały małe ilości wapnia z dietą, zaobserwowano niższe stężenia tych składników w ich mleku. Ponadto, niedostateczne spożycie poszczególnych składników odżywczych może skutkować zmniejszeniem ilości produkowanego przez Ciebie mleka.

Jeśli starasz się odżywiać racjonalnie, ale mimo wszystko masz wątpliwości, czy Twoja dieta pokrywa zapotrzebowanie na wszystkie niezbędne składniki, skonsultuj się z lekarzem, gdyż niedobory osłabiają Twój organizm.

Twój pokarm lub też mleko modyfikowane zawierają niemal wszystkie witaminy niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka. Uzupełnieniu wymagają jedynie witaminy D3 i K oraz DHA. Pamiętaj, że decyzję o suplementacji Twojego malucha podejmuje lekarz.

Zgodnie z aktualnym stanowiskiem Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci:

• Wszystkie niemowlęta powinny otrzymywać witaminę D już od pierwszych dni życia, niezależnie od sposobu karmienia (karmienie piersią i mlekiem modyfikowanym) w dawce:

• 400 UI/d w pierwszych 6. m. ż.
• 400-600 IU/d pomiędzy 6. a 12. m. ż. w odniesieniu do dziennego spożycia wynikającego z diety niemowlęcia.  U dzieci > 1. r.ż. rekomendowane są jeszcze większe dawki witaminy D (600-1000 IU/d w zależności od masy ciała, w miesiącach od września do kwietnia oraz przez cały rok-przy niewystarczającym nasłonecznieniu w okresie lata).

• Nie ma potrzeby powszechnej suplementacji żelazem zdrowych, urodzonych o czasie niemowląt i małych dzieci. Profilaktyczne podawanie żelaza może być uzasadnione w przypadku niemowląt z grupy ryzyka. Niemowlęta karmione mlekiem modyfikowanym powinny otrzymywać produkty zastępujące mleko kobiece wzbogacane żelazem.
• Profilaktycznie wszystkie noworodki od 2. tygodnia życia do ukończenia 3. m. ż. powinny otrzymać witaminę K, gdy mleko matki zawiera od 0,85 do 9,2 μg/l (średnio 2,5 μg/l) witaminy K, natomiast zapotrzebowanie na witaminę K w okresie niemowlęcym wynosi 1 μg/kg/dobę. Dawkę tę należy zwiększyć do 50 μg/dobę u niemowląt karmionych piersią z przewlekającą się biegunką, przedłużającą się żółtaczką lub przejściową cholestazą do czasu ustąpienia objawów chorobowych.
• Suplementacja DHA może być korzystna powyżej 6. m. ż., gdy spożycie DHA z pokarmem jest niewystarczające (poniżej 100 mg/dobę).

LEKI I ZIOŁA

Jeśli chodzi o leki, to w okresie karmienia piersią należy do nich podejść ze szczególną ostrożnością i rozwagą. To samo tyczy się ziół. Część leków i ziół jest bezpieczna w stosowaniu podczas laktacji, ale niektóre z nich mogą wywoływać niepożądaną reakcję u dziecka i dlatego też należy ich bezwzględnie unikać. Do ziół, które możesz pić w okresie karmienia należą: melisa, mięta, herbatka z koperku.

O podawaniu jakiegokolwiek leku w okresie karmienia powinien zdecydować wyłącznie lekarz. Nie lecz się sama. Przed przyjęciem jakiegokolwiek leku zapoznaj się z dołączoną ulotką i sprawdź, czy jest odpowiedni dla kobiety w okresie laktacji.

O ile lekarz nie zaleci inaczej, przyjmij lek tuż po karmieniu, najlepiej przed najdłuższą przerwą (np. nocną), tak, aby lek został z metabolizowany przez Twój organizm.

Niektóre leki są na tyle szkodliwe dla dziecka, że konieczne może okazać się czasowe przerwanie karmienia piersią. Pamiętaj, by celem utrzymania laktacji odciągać pokarm przy użyciu laktatora, byś po zakończeniu leczenia mogła bez przeszkód powrócić do karmienia piersią.