11. tydzień ciąży

Trwa 11. tydzień Twojej ciąży. To już końcówka pierwszego trymestru. Dziecko z dnia na dzień staje się coraz większe i lepiej rozwinięte. Jego serce jest już ukształtowane i całkowicie sprawne. Zmiany wciąż zachodzą również w Twoim ciele. Możesz zaobserwować kolejne dolegliwości charakterystyczne dla ciąży, takie jak zwiększone parcie na mocz. Cały czas powinnaś o siebie dbać i nie zapominać o suplementowaniu kwasu foliowego, jodu oraz witaminy D3.

Rozwój dziecka – 11. tydzień ciąży

W 11. tygodniu ciąży ciało dziecka coraz bardziej się prostuje. Jego tułów staje się dłuższy, podobnie jak rączki i nóżki.

Na pojedynczych już paluszkach zaczynają powstawać łożyska paznokci, kształtują się także mieszki włosowe. Skóra jest już lekko zaróżowiona, ale nadal bardzo cienka – widać przez nią naczynia krwionośne.

Głowa wciąż stanowi około połowę długości ciała dziecka, jednak szyja staje się coraz dłuższa i szczuplejsza, widoczny jest także podbródek. Kształtują się struny głosowe; maluszek może też już wysuwać i chować język. Wstępnie uformowane są małżowiny uszne, zamknięte powieki przykrywają wciąż rozwijające się gałki oczne.

W 11. tygodniu ciąży trwa różnicowanie się zewnętrznych narządów płciowych. Do tego czasu zarówno chłopcy, jak i dziewczynki mają tzw. guzek płciowy. Teraz jednak chłopcy otrzymują dawkę męskich hormonów z jąder, więc ich penis zaczyna się wydłużać i wygładzać. U dziewczynek zewnętrzne narządy płciowe na razie pozostają bez zmian. Dopiero za kilka tygodni z guzka płciowego powstaną wargi sromowe oraz łechtaczka.

Pod koniec pierwszego trymestru serce dziecka jest już ukształtowane i w pełni sprawne. Swoją najważniejszą funkcję, czyli wydzielanie insuliny, zaczyna pełnić także trzustka. Jelita wyścieła już błona śluzowa. Rozpoczyna się także proces mineralizacji kości – będzie on trwał aż do zakończenia wieku dojrzewania.

Dziecko w 11 tygodniu ciąży mierzy 4,1 cm i waży 7 g.

Brzuch w 11. tygodniu ciąży – jak zmienia się Twoje ciało?

W 11. tygodniu ciąży Twój brzuszek jest już dość wyraźnie zaokrąglony, zwłaszcza w dolnych partiach. Jest to przede wszystkim skutek powiększania się macicy, która lekko przesuwa do przodu narządy wewnętrzne, głównie jelita. Dodatkowo wrażenie powiększonego brzuszka mogą potęgować często przydarzające się na tym etapie ciąży wzdęcia.

Pod koniec pierwszego trymestru z pewnością zauważysz u siebie także inne zmiany w wyglądzie. Nadal powiększają się piersi, wciąż może utrzymywać się ich tkliwość i bolesność. Możesz w związku z tym nie mieć ochoty na pieszczoty z partnerem.

Część kobiet w okolicach 11. tygodnia ciąży zauważa sporo korzystnych zmian w swoim wyglądzie. Zwiększa się gęstość włosów, poprawia się także kondycja skóry i paznokci.

11. tydzień ciąży – na co zwrócić uwagę?

Potrzeba częstego oddawania moczu – to naturalna dolegliwość, która może stać się bardziej uciążliwa właśnie w okolicach 11. tygodnia ciąży. Powiększająca się macica uciska pęcherz moczowy, co powoduje zwiększone parcie na mocz.

 Absolutnie nie wolno Ci mniej pić – przyjmuj co najmniej dwa litry płynów (najlepiej niegazowanej wody mineralnej) dziennie, a jeśli jest gorąco – zdecydowanie więcej. W innym wypadku możesz odwodnić swój organizm. Unikaj napojów, które mogą powodować zwiększenie produkcji moczu, zawierających m.in. kofeinę oraz jej pochodne (kawa, herbata, kolorowe napoje gazowane). Przed wyjściem z domu upewnij się, czy w miejscu, do którego się wybierasz, będziesz miała możliwość swobodnego korzystania z toalety.

Bóle głowy – mogą być zarówno efektem zmian hormonalnych zachodzących w Twoim organizmie, jak i wahań ciśnienia.

 Jeżeli wcześniej miewałaś kłopoty z ciśnieniem krwi, regularnie kontroluj jego wartość. Jeśli boli Cię głowa, ale ciśnienie jest prawidłowe, staraj się odpocząć: usiądź i oddychaj głęboko, a jeśli jest taka możliwość, spróbuj się przespać albo wyjść na spacer. Nie przyjmuj leków przeciwbólowych bez konsultacji z lekarzem!

Omdlenia – ich przyczyny są złożone. Z jednej strony mogą być spowodowane zmianami w pracy układu krążenia, naturalnymi dla okresu ciąży, z drugiej – osłabieniem wywołanym brakiem apetytu, nudnościami, wymiotami czy niedokrwistością.

Jeśli zrobi Ci się słabo czy niedobrze, poczujesz nagłe zawroty głowy, natychmiast przerwij to, co robisz, usiądź (a najlepiej połóż się) i odpocznij, głęboko oddychając. W miejscu publicznym nie bój się prosić o pomoc – omdlenie jest dla Ciebie bardzo niebezpieczne. W razie ewentualnego upadku mogłabyś uderzyć się w głowę lub mocno potłuc.

11. tydzień ciąży – jak dbać o siebie?

Zadbaj o profilaktykę żylaków
Szacuje się, że żylaki to problem, który dotyka nawet 40% kobiet w ciąży. Mają one podłoże genetyczne, częściej chorują kobiety, które miały żylaki już przed ciążą, a także te, które dużo przytyły, noszą obcisłą bieliznę albo prowadzą stojący lub siedzący tryb życia. Jeśli masz predyspozycje rodzinne do żylaków, powinnaś wprowadzić działania, które zmniejszają ryzyko ich powstawania (zwłaszcza że żylaki mogą rozrastać się w kolejnych ciążach). Unikaj długiego stania i siedzenia, chodź na spacery, pływaj, gimnastykuj się. Zrezygnuj z obcisłej odzieży i butów na wysokim obcasie, podczas brania prysznica kieruj na nogi strumienie chłodnej wody, staraj się odpoczywać z uniesionymi nogami. Jeśli zauważysz jakieś niepokojące objawy – np. nogi zaczną puchnąć, sinieć, boleć – skonsultuj się z lekarzem.

Pamiętaj o tym, aby spożywać produkty bogate w witaminy z grupy B. Ponadto Polskie Towarzystwo Ginekologiczne (PTG) zaleca suplementację kwasu foliowego, witaminy D3 i jodu oraz żelaza, jeśli badania wykażą ich niedobór.

Witaminy z grupy B są niezwykle ważne zarówno dla Ciebie, jak i dla rozwijającego się dziecka. Witaminy B1, B2, B3 są ważne dla prawidłowej pracy układu nerwowego oraz niezbędne do wytwarzania energii w organizmie. Uczestniczą, podobnie jak witamina B6, w wielu istotnych procesach przebiegających w organizmie. Kwas foliowy (witamina B9) już od pierwszych dni ciąży jest konieczny do prawidłowego rozwoju płodu – zapobiega występowaniu wad układu nerwowego. Witamina B12 bierze z kolei udział w produkcji czerwonych krwinek, a także w podziałach komórkowych.

11. tydzień ciąży – jakie badania?

Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego u kobiet w ciąży powinno się przeprowadzić trzy badania USG. Pierwsze z nich – USG pierwszego trymestru, zwane też często USG genetycznym – wykonuje się między 11. a 14. tygodniem ciąży. Jest to badanie bezbolesne, nieinwazyjne i bezpieczne zarówno dla Ciebie, jak i dla dziecka. W trakcie USG genetycznego lekarz może ocenić budowę płodu, wykryć duże wady serca, wodogłowie, przepukliny brzuszne i rdzeniowe, a także oszacować ryzyko wystąpienia zespołu Downa, Pataua i Edwardsa. Rekomendowane jest także wykonanie nierefundowanego testu PAPPA, który podnosi czułość badania. Test jest refundowany, jeśli są takie wskazania lub po 35. roku życia. W razie jakichkolwiek nieprawidłowości zostanie zlecona dalsza diagnostyka.