Krzywa cukrowa w ciąży

O czym przeczytasz w artykule:

• Krzywa cukrowa – co to jest?
• Kiedy robi się krzywą cukrową w ciąży?
• Jak przebiega badanie?
• Jak się przygotować na test tolerancji glukozy?
• Jak interpretować wyniki badania?

Co to jest krzywa cukrowa?

Krzywa cukrowa nosi także inną nazwę: doustny test obciążenia glukozą, a w skrócie – test OGTT. Jest badaniem przesiewowym, obowiązkowym u wszystkich kobiet, które są w ciąży. Dlaczego się je wykonuje? Ponieważ na skutek m.in. działalności hormonów organizm przyszłej mamy zachowuje się inaczej i nie zawsze jest w stanie – w odpowiedzi na przyjęcie glukozy – wydzielać odpowiedniej ilości insuliny potrzebnej do jej przetransportowania do wnętrza komórek całego organizmu. Przez to każda kobieta w ciąży teoretycznie jest narażona na zachorowanie na cukrzycę ciążową. W praktyce choroba ta dotyka 3-5% mam, ale nieleczona może być groźna dla zdrowia zarówno ich, jak i nienarodzonych jeszcze maluszków. Dlatego jej wczesne wykrycie – a następnie wdrożenie odpowiedniego leczenia – jest kluczowe dla prawidłowego przebiegu ciąży.

Krzywa cukrowa w ciąży – kiedy zrobić badanie?

Mamy nadzieję, że jeśli czekasz na swojego maluszka lub dopiero planujesz zostanie mamą, zdajesz sobie sprawę, jak ważne jest dbanie o siebie i wykonywanie wszystkich badań zalecanych w kalendarzu, m.in. właśnie krzywej cukrowej w ciąży. W którym tygodniu nadchodzi czas na test OGGT? W drugim trymestrze, zazwyczaj między 24. a 28. tygodniem. Warto pamiętać, że ryzyko wystąpienia cukrzycy wzrasta z każdą kolejną ciążą i z wiekiem – dlatego nawet jeśli nie chorowałaś, gdy nosiłaś pod sercem poprzednie dzieci, nie możesz być pewna, że tym razem będzie tak samo. Istnieją jednak grupy kobiet, u których OGTT w ciąży wykonuje się wcześniej niż jest to zalecane. Decyduje o tym lekarz prowadzący, a czynnikami predysponującymi do tego mogą być:

• wiek powyżej 35 lat,
• otyłość,
• nadciśnienie,
• przebycie cukrzycy ciążowej w poprzednich ciążach,
• PCOS (zespół policystycznych jajników),
• makrosomia – czyli zbyt duża waga dziecka w stosunku do wieku ciąży.

Jak przebiega badanie?

Test obciążenia glukozą w ciąży jest nieinwazyjnym badaniem, które trwa około 2-3 godzin. Z pewnością poinformuje Cię o tym lekarz prowadzący, który da Ci skierowanie, ale warto o tym pamiętać i zarezerwować sobie odpowiednią ilość czasu na wizytę w przychodni. Nie martw się jednak – to nie tak, że przez cały czas będziesz poddawana procedurom medycznym! Większość wizyty zajmie Ci… czekanie, dlatego warto spakować do torebki książkę, słuchawki czy tablet. Nie planuj na przerwę między poszczególnymi częściami badania zakupów czy spotkania towarzyskiego – aby mieć pewność, że nic nie zakłóci wyników, przez tych kilka godzin nie można opuszczać przychodni. Pierwsza część badania krzywej cukrowej to pobranie próbki krwi po to, by sprawdzić, jaki jest wyjściowy poziom cukru w Twojej krwi. Następnie otrzymasz roztwór glukozy złożony z 75 g glukozy i 300 ml wody i prośbę o powolne jego wypicie, małymi łyczkami (powinno Ci to zająć ok. 5 minut). Uważaj, bo piciu glukozy często towarzyszy odruch wymiotny – to niestety normalna reakcja. Po godzinie krew zostanie pobrana drugi raz, a po dwóch godzinach – trzeci. I to wszystko!

Krzywa cukrowa – jak się przygotować?

Samo badanie krzywej cukrowej w ciąży nie wymaga szczególnych przygotowań. Co więcej – są one niewskazane, bo przecież test obciążenia glukozą ma pokazać, jak organizm radzi sobie podczas codziennego funkcjonowania. Istnieje jednak kilka wytycznych, których warto się trzymać:

• na badanie trzeba stawić się na czczo, czyli nie jeść i nie pić nic przez 8-10 godzin przed testem;
• na dobę przed badaniem nie należy wykonywać żadnego zwiększonego wysiłku fizycznego, bo może to zaburzyć wyniki;
• także niektóre leki mogą zaburzyć wyniki testu OGGT, dlatego jeśli takie przyjmujesz, poinformuj o tym lekarza podczas wizyty kwalifikującej nad badanie. Zdecyduje on, czy preparaty należy odstawić, a jeśli tak – z jakim wyprzedzeniem i na jaki czas.

Krzywa cukrowa – wyniki i normy

Wyniki krzywej cukrowej oczywiście interpretuje lekarz prowadzący Twoją ciążę i to od niego powinnaś usłyszeć, czy wszystko jest w porządku. Warto jednak wiedzieć, jak czytać poszczególne oznaczenia. Zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników normy krzywej cukrowej w ciąży nie powinny wynosić więcej niż:

• na czczo – 92 mg/dl,

• po godzinie od wypicia glukozy – 180 mg/dl,

• po dwóch godzinach od wypicia glukozy – 153 mg/dl.

Nawet wynik 99 mg/dl nie musi oznaczać cukrzycy. Zdarza się, że laboratoria stosują inne normy, czasem zaburza go też na przykład niewłaściwe przygotowanie do badania. Jeśli więc w Twoim przypadku normy OGTT w ciąży zostały przekroczone, skonsultuj to z lekarzem prowadzącym. Zleci on powtórzenie badania albo da Ci skierowanie do diabetologa. Jeśli okaże się, że to faktycznie cukrzyca – nie martw się! Zazwyczaj wystarczy wdrożenie odpowiedniej diety, czasem dołączane są do tego leki, by unormować sytuację i żebyście oboje – Ty i maluszek – byli bezpieczni.