Jak wspierać maluszka, który dopiero uczy się chodzić? checklista

Jak powinna wyglądać nauka chodzenia?

Nauka chodzenia dziecka ma kilka etapów. W wielu około 6 miesięcy maluszek zaczyna z czworaków unosić się na nóżkach, pomagając sobie przy tym rączkami. Przemieszczając się w ten sposób, uczy się kontrolować środek ciężkości i obciążać całą powierzchnię stóp. Około 9 miesiąca dziecko rozpoczyna pierwsze próby przyjmowania pozycji klęczącej, a potem – wstawania, prostując jednocześnie obie nóżki. Początkowo wykorzystuje do tego podparcie, jakie dają mu meble, inne przedmioty albo… rodzice. Dopiero gdy opanuje tę sztukę, przechodzi do kolejnego etapu: wstawania z klęku na jednym kolanie. Stąd już prosta droga do pierwszych kroków, początkowo jeszcze niezdarnych. 

Kiedy dziecko zaczyna chodzić samodzielnie?

Z reguły dzieci zaczynają chodzić w okolicach pierwszych urodzin. Na początku stawiają tylko po kilka niepewnych kroków, które kończą się upadkiem. Są jednak nieustępliwe – stopniowo nabierają pewności siebie, ale i wprawy w balansowaniu na dwóch nóżkach. Większość z nich świetnie radzi sobie z nauką i jeszcze zanim skończą dwa latka płynnie i samodzielnie poruszają się na większe odległości. Ani się obejrzysz, a Twój maluszek będzie nie tylko chodził, ale biegał i skakał!

Co robić, gdy dziecko chodzi na palcach?

Nauka chodzenia dziecka to nie jest prosta sprawa. Dlatego maluszek testuje różne sposoby, zanim opanuje ten właściwy wzorzec stawiania stóp. Chodzenie na palcach jest jednym z nich i wcale nie jest to zła praktyka: w ten sposób ćwiczy się bowiem stabilność i błędnik. Jeśli szkrab robi to sporadycznie – nie ma się czym martwić. Natomiast jeśli pociecha więcej czasu spędza na palcach niż na pełnych stopach, warto udać się z nią na konsultację do fizjoterapeuty lub osteopaty, by wykluczyć ewentualne nieprawidłowości.

Co powinno niepokoić przy nauce chodzenia?

Podczas nauki chodzenia mogą pojawić się niepożądane czynności. Warto zareagować, jeśli zauważysz je u swojego maluszka, by był czas na reakcję i skorygowanie nieprawidłowych schematów ruchowych:

•    przeprosty w kolanach, 
•    koślawe stawianie stóp (dwóch lub tylko jednej),
•    chodzenie bokiem tylko w jednym kierunku,
•    wybijanie się zawsze z tej samej nogi podczas wstawania z klęku,
•    zaciskanie palców u stóp podczas chodzenia,
•    notoryczne nieobciążanie całej stopy podczas chodzenia (czyli np. chodzenie na palcach),
•    kołysanie się na boki, usztywnione nogi, zwiększona lordoza lędźwiowa podczas chodzenia.

Checklista nauki chodzenia dziecka

1. Możesz umieścić zabawkę np. na solidnym krześle lub sofie.
2. Zachęć maluszka, aby samodzielnie podciągnął się i wziął maskotkę.
3. Przy pierwszych próbach podnoszenia się, pupa dziecka często opada, dlatego bądź czujnym rodzicem! (Na szczęście pieluszki zawsze zapewniają miękkie lądowanie).
4. Jeśli Twoje dziecko nauczyło się już samodzielnie stać, ale jeszcze nie chodzi, możesz spróbować złapać maluszka za rękę i zachęć go do zrobienia pierwszego kroczku.
5. Alternatywnie możesz pozwolić szkrabowi na krótkie spacery wzdłuż stabilnych i nieruchomych mebli. Być może już wkrótce się ośmieli i zrobi swój pierwszy kroczek.
6. Pomyśl o zabawce do pchania, która może pomóc dziecku ćwiczyć równowagę i jego pierwsze kroki.
7. Postaraj się za każdym razem uśmiechać, chwalić i przytulać maluszka za wszystkie próby wstawania i robienia pierwszych kroczków – bez względu na to czy są udane, czy też nie.
8. Kiedy czujesz, że Twoje dziecko jest już gotowe do rozpoczęcia samodzielnego chodzenia, możesz uklęknąć kilka metrów od maluszka. Następnie spróbuj zawołać go do siebie. Wyciągnij ramiona i uśmiechnij się do szkraba. Być może właśnie w tej chwili będziesz świadkiem pierwszego kroczku!
9. Gdy dziecko zacznie już chodzić, pamiętaj o tym, aby w odpowiedni sposób zabezpieczyć je przed ewentualnymi przeszkodami i niebezpiecznymi rzeczami, które wcześniej nie były w zasięgu ręki maluszka.
10. By wspierać rozwój ruchowy dziecka, zaproponuj szkrabowi wspólną zabawę. Zróbcie tor przeszkód z poduszek albo maskotek i podtrzymując dziecko za rączki, pomóż maluszkowi go przejść.

Co robić, kiedy dziecko nie chce chodzić?

Twoje dziecko wciąż jeszcze nie zaczęło chodzić? Pamiętaj, że każdy ma swoje indywidualne tempo rozwoju. Postaraj się nie ulegać presji innych rodziców, którzy dopytują, czy Twój szkrab postawił już pierwszy kroczek. Daj mu czas na naukę wstawania i utrzymywania równowagi, wspieraj go w zdobywaniu nowych umiejętności i ze spokojem czekaj na ten ważny dla Was obojga moment! Jednak jeżeli maluszek skończył 18 miesięcy i wciąż nie próbuje nauki chodzenia, możesz skonsultować się z pediatrą lub ortopedą dziecięcym. Sprawdzi on, czy dziecko rozwija się prawidłowo i w razie problemów skieruje Was na dalszą diagnostykę. 

   Pytania i odpowiedzi

1. Jak zachęcić dziecko do nauki chodzenia?
Najlepszą zachętą jest doping. Dlatego przywołuj dziecko do siebie i kibicuj mu, gdy próbuje wstawać. Możesz też kupić zabawkę do pchania, która pomoże maluszkowi ćwiczyć równowagę, odpowiednią pozycję i pierwsze kroki. Jeśli będzie atrakcyjna wizualnie, może skłonić szkraba do częstego korzystania i ćwiczenia nauki chodzenia przy okazji. 

2. Jak wybrać obuwie do nauki chodzenia?
Jeśli Twój maluszek dopiero uczy się chodzić, nie potrzebuje do tego żadnych butów. Kiedy chodzi na boso, może odczuwać podłoże, co symuluje rozwój mięśni i stawów. Pierwsza para bucików do chodzenia poza domem powinna być lekka i mięciutka, a także mieć lekko zadarty nosek i elastyczną podeszwę. Dobrze też, by była sznurowana, bo w ten sposób obuwie lepiej będzie trzymać się na nóżkach. 

3. Czy powinno się używać chodzika do nauki chodzenia? 
Nie. Chodziki sprawiają, że maluszek nieprawidłowo stawia stopy, a jego kręgosłup i biodra nie „uczą się” przyjmować odpowiedniej dla chodu pozycji. Używanie chodzika może prowadzić do wad postawy u dzieci, dlatego lepiej go unikać. 

4. Kiedy warto rozpocząć naukę chodzenia u niemowląt?
Warto poczekać, aż dziecko samo zacznie wykazywać taką chęć. Zwykle pojawia się ona około 9 miesiąca życia.