11. miesiąc życia dziecka

W 11. miesiącu życia dziecko intensywnie korzysta z nabytych wcześniej umiejętności przemieszczania się. Ponieważ jego palce są już bardzo sprawne, maluszek chętnie zaczyna poznawać zawartość szuflad czy szafek i zapewne ochoczo zabierze się do wyrzucania ich zawartości na podłogę. Powinno się więc odpowiednio zabezpieczyć meble, żeby w rączki dziecka nie trafiło nic nieodpowiedniego.

Rozwój fizyczny

Większość dzieci w 11. miesiącu stawia już pierwsze kroczki, choć potrzebują do tego jeszcze przytrzymania się np. mebli. Wykorzystując tę umiejętność, maluszek intensywnie „zwiedza” mieszkanie. Dzięki sprawnemu chwytowi precyzyjnie łapie za gałki szuflad, otwiera szafki i przetrząsa ich zawartość. Twoje dziecko zapewne próbuje już też samodzielnie wytrzymać w pozycji stojącej bez jakiegokolwiek podparcia – przynajmniej przez parę chwil. Gdy upadnie mu zabawka, potrafi już schylić się po nią lub kucnąć, aby podnieść ją z ziemi. Do wykonania tego skomplikowanego manewru musi zwykle czegoś się przytrzymać. Dopóki dziecko trenuje kroczki w mieszkaniu, najlepiej niech robi to na bosaka. Doskonale wpływa to na rozwój jego stóp. Warto jednak zacząć już rozglądać się za wyborem pierwszych bucików, ponieważ gdy tylko maluszek zacznie stawiać samodzielne pierwsze kroki, z pewnością będzie chciał trenować tę umiejętność także na dworze.

Pod koniec 11. miesiąca dziecko zazwyczaj:

coraz stabilniej jest w stanie utrzymać się w pozycji stojącej bez żadnego podparcia

dzięki znacznie udoskonalonej technice chwytu potrafi otworzyć szafkę, szufladę czy zamknięte pudełko – i wydobywać z nich schowane tam „skarby”

umie schylić się z pozycji stojącej lub kucnąć i np. podnieść przedmiot, który mu upadł

potrafi samodzielnie usiąść z leżenia na brzuszku i siedzieć z wyprostowanymi plecami

w nocy przesypia nieprzerwanie minimum sześć godzin – choć nie niepokój się, jeśli Twój maluszek ma inny rytm snu i czuwania

przemieszcza się, trzymając się mebli

Rozwój psychiczny

Na tym etapie rozwoju maluszka możesz zauważyć, że zdolność do przemieszczania się i poznawania najbliższego otoczenia wiąże się z rosnącą samodzielnością Twojego dziecka. Zaczyna ono na własną rękę odkrywać wszystkie kąty w mieszkaniu – jednak bynajmniej nie oznacza to, że przestało Cię potrzebować! Wręcz przeciwnie: wciąż ogromnie ważne jest dla niego poczucie bezpieczeństwa. Maluszek w tym wieku dużo gaworzy, wypowiada też zwykle pierwsze proste słowa – w tym te najbardziej wyczekiwane, czyli „mama” i „tata”. Rozumie wiele poleceń, ale rośnie w nim też mały buntownik. Swój sprzeciw wobec Twoich oczekiwań czy zakazów manifestuje gestami, mową ciała, a czasem nawet poprzez wypowiedzenie słowa: „nie!”. Dziecko uważnie obserwuje wówczas Twoje reakcje, ponieważ sprawdza, jakie są dopuszczalne granice podejmowanych przez nie działań. Nie zapomnij o tym, że konsekwencja w wychowaniu maluszka i egzekwowaniu od niego ustalonych reguł ma ogromny wpływ na jego późniejsze zachowanie!

Pod koniec 11. miesiąca dziecko zazwyczaj:

zaczyna rozumieć, że jest odrębną istotą, i chętnie wyraża swoją wolę oraz własne zdanie – w tym sprzeciw wobec Twoich oczekiwań

rozpoznaje obrazki przedstawione w książeczce – np. zwierzątka – a bywa, że umie też naśladować wydawane przez nie odgłosy

wie, do czego służą przedmioty codziennego użytku, takie jak łyżeczka, kubeczek, szczotka do włosów itp.

zna coraz więcej słów; gdy wypowiesz nazwę którejś części ciała – np. „gdzie jest oko?”, „gdzie masz brzuszek?” – maluszek prawdopodobnie wskaże ją palcem

świadomie mówi do Was „mama” i „tata” oraz rozpoznaje swoje imię

Żywienie

Niemowlę w 11. miesiącu życia powinno dalej pić mleko mamy lub mleko następne dostosowane do jego potrzeb żywieniowych. To ostatnie może służyć także do dokarmiania. Jednak ważną rolę w jadłospisie dziecka odgrywają już inne dania. Ponieważ Twój maluszek na tym etapie chętnie robi coraz więcej rzeczy sam, należy szczególną uwagę zwrócić na rozwój jego umiejętności i koordynacji związanej z samodzielnym jedzeniem. Podawaj mu więc często kawałki ugotowanych i pokrojonych w cząstki warzyw, owoców czy herbatniczki – i zachęcaj, aby dziecko samo brało je do rączki. Na tym etapie maluszek powinien już też dość sprawnie posługiwać się łyżeczką i kubeczkiem. Doskonale rozumie, do czego służą te przedmioty, i zazwyczaj umiejętnie ich używa. Jak najczęściej zachęcaj więc maluszka do samodzielnego korzystania z nich podczas jedzenia.

Okazja do użycia łyżeczki znajdzie się w zasadzie przy każdym posiłku. Pamiętaj o tym, że dziecko w tym wieku powinno jeść ok. 4–5 razy na dobę. Na śniadanko czy podwieczorek może zjeść kaszkę mleczną lub bezmleczną – tego typu produkty są bowiem wciąż bardzo ważne w jego diecie. Jeśli w porze II śniadania jesteście akurat na spacerku, możesz podać maluszkowi owocowe musy lub deserki owocowe czy mleczne. Najlepiej wybierać takie, które dzięki specjalnej obróbce i pakowaniu mogą być przechowywane poza lodówką. Mali odkrywcy chętnie zwiedzają świat także z herbatniczkiem w dłoni. To pożywna przekąska!

Obiadki 11. miesięcznego dziecka powinny mieć duże cząstki. Swoją konsystencją coraz bardziej są zbliżone do „dorosłych” dań. Oprócz warzyw, mięska i ryb w posiłku powinny też być obecne produkty zbożowe – takie jak kasze czy makaron. Dziecko w tym wieku przejawia już własne preferencje smakowe – obserwuj więc, które dania zjada szczególnie chętnie, a które nieco mniej. Pamiętaj też o ważnej zasadzie: oczywiście to Ty decydujesz, co podasz maluszkowi w ramach posiłku, ale po jego stronie leży wybór, w jakiej ilości go spożyje. Nigdy nie przymuszaj dziecka do jedzenia, gdy nie ma już na to ochoty!

Badania

Stomatolodzy zalecają, aby pierwsza wizyta w gabinecie stomatologicznym odbyła się w 1. roku życia dziecka. Jeśli Twój maluszek nie był jeszcze u dentysty, najlepiej byłoby to nadrobić jak najszybciej.

Zacznij też przygotowywać się do tzw. bilansu roczniaka, który czeka Was w następnym miesiącu. Spisuj wszystkie pytania czy wątpliwości, które chciałabyś omówić z lekarzem pediatrą. Umożliwi mu to dokładniejszą ocenę stanu zdrowia maluszka, a Tobie da poczucie pewności, że rozwój dziecka przebiega prawidłowo.

Wspieranie rozwoju dziecka - 11. miesiąc

Wspieraj maluszka w rozwoju, dając mu szansę na wykazanie się samodzielnością, ale jednocześnie zwracając uwagę na jego poczynania. To naturalne, że możesz się niepokoić, czy dziecko da sobie radę, gdy próbuje pewne rzeczy zrobić samo. Jednak pamiętaj, że rozwój maluszka to codzienne małe zmiany, proces, który dzieje się tu i teraz. Jeśli pozwolisz dziecku systematycznie trenować samodzielność, będzie ono stale poszerzało swoje umiejętności. Powinnaś jedynie z pewnej odległości dyskretnie monitorować, czy maluszek pozostaje bezpieczny, tak aby ewentualnie wkroczyć, gdy będzie to konieczne.

Chwal dziecko za opanowywanie nowych umiejętności – to bardzo ważne dla jego kiełkującego poczucia własnej wartości. Podsuwaj mu często książeczki z obrazkami, ponieważ maluszek może wiele się z nich nauczyć. Ćwicz z nim rozpoznawanie zwierzątek, możecie też podjąć pierwsze próby ich samodzielnego obrazowania. Twoje dziecko bowiem bez trudu chwyci już kredki i będzie stawiało swoje pierwsze kroki w nauce rysowania. Może się już skoncentrować na takiej czynności przez całkiem długi czas i zwykle bardzo to lubi. Poza tym jak najwięcej czytaj maluszkowi bajeczki – nie ma lepszego sposobu na poszerzanie zasobu słownictwa!

Warto wiedzieć!

Wspieraj dziecko w jego rozwoju społecznym – ucz kulturalnych zachowań, takich jak mówienie „dzień dobry”, „proszę” czy „dziękuję”. Pamiętaj jednak, że nie ma to polegać na wiecznym strofowaniu i upominaniu maluszka. Sama świeć dobrym przykładem! Gdy podajesz dziecku np. zabawkę, mów „proszę”. Kiedy to ono coś Ci poda, zawsze zareaguj „dziękuję”. Powitania możecie ćwiczyć nie tylko z osobami bliskimi czy sąsiadami. W czasie spacerku możecie się bawić w „witanie całego świata” – mów np. „dzień dobry, piesku”, „dzień dobry, drzewo”, kierując te słowa do napotykanych w otoczeniu rzeczy. W ten sposób uczysz dziecko kolejnych słów, ale i umacniasz w nim podstawy właściwego zachowania. Maluszek z pewnością szybko zacznie Cię naśladować!

Pytania i odpowiedzi

1. Co może jeść 11-miesięczne dziecko?

   Niemowlę w 11. miesiącu powinno nadal jeść mleko mamy lub mleko następne dostosowane do jego potrzeb. Oprócz tego do jego jadłospisu należy włączać gotowane warzywa, owoce, mięsko, ryby, produkty zbożowe, takie jak kasze i makaron, a także kaszki mleczne lub bezmleczne. Jako przekąski sprawdzają się musy i deserki owocowe bądź mleczne albo herbatniki.
    

2. Co potrafi 11-miesięczne dziecko?

   W 11. miesiącu dziecko przeważnie stawia już swoje pierwsze kroki przy meblach oraz próbuje utrzymać się w pozycji stojącej bez podparcia. Lubi też przetrząsać szuflady w poszukiwaniu interesujących odkryć, a gdy zabawka upadnie na podłogę, potrafi schylić się i ją podnieść. Maluch w 11. miesiącu umie samodzielnie siedzieć z wyprostowanymi plecami, wie, do czego służą przedmioty codziennego użytku, rozpoznaje proste obrazki w książeczce oraz części ciała. Rozumie też, że jest odrębną istotą, wyraża swoją wolę, a także reaguje na swoje imię i mówi „mama” oraz „tata”.
    

3. Ile powinno ważyć 11-miesięczne dziecko?

   Dziecko w wieku 11 miesięcy waży przeciętnie między 7,8 a 12,3 kg.
    

4. Ile powinno jeść 11-miesięczne niemowlę?

   Dziecko w tym wieku powinno jeść 4-5 razy na dobę. Twój maluch potrafi już zdecydować, ile chce zjeść, i nie należy przymuszać go do większych porcji. Zadbaj natomiast o to, by posiłki były wartościowe i różnorodne.
    

5. Ile śpi 11-miesięczne dziecko?

   Dziecko w 11. miesiącu zazwyczaj przesypia ok. 14 godzin na dobę: 11-12 godzin w nocy plus dwie drzemki w ciągu dnia. Sen dziecka jest jednak kwestią indywidualną i nie należy traktować tych informacji jako reguły.