5. tydzień ciąży

Piąty tydzień ciąży to najlepsza pora, by po raz pierwszy sięgnąć po test ciążowy lub wykonać go ponownie, jeśli w 4. tygodniu ciąży był negatywny. Stężenie hormonu beta-HCG jest teraz wyższe i w terminie miesiączki będzie już ono wykrywalne dla domowego testu. Jeśli zatem wyczekiwałaś pojawienia się na teście drugiej kreski, zmiany, które teraz zachodzą w Twoim ciele, staną się jednoznaczne i przyniosą wielką radość.

Rozwój dziecka – 5. tydzień ciąży

W 5. tygodniu ciąży podczas badania ultrasonograficznego można już stwierdzić obecność pęcherzyka ciążowego w jamie macicy. Jeśli w tym czasie w jego wnętrzu nie jest jeszcze widoczny pęcherzyk żółtkowy wraz z zarodkiem, pojawi się on w kolejnym tygodniu. W następnym lekarz stwierdzi, czy pęcherzyk się rozwinął i czy ciąża przebiega prawidłowo.

W tym czasie zarodek jest już zagnieżdżony w macicy i bardzo szybko rośnie, wciąż jest jednak niewielki. Przybiera kształt walca, w którego obrębie wykształcają się głowa, kończyny i pierwsze organy – serce oraz naczynia krwionośne. Czynność serca maluszka uwidoczni się jednak w badaniu USG dopiero około 6.-7. tygodnia ciąży. Z zawiązków kończyn oraz zgromadzonych wokół nich płytek dłoniowych najpierw rozwiną się ramiona i nogi, a następnie palce rąk oraz stóp Twojego dziecka.

Na tym etapie ciąży tworzy się cewa nerwowa – długa szczelina w tarczce zarodkowej, w której będzie się rozwijać układ nerwowy. Około 33. dnia zaczyna się formować tzw. stara kora mózgowa, a wkrótce potem uwidoczni się 5 pęcherzyków mózgowych. Zmiana kształtu embrionu stymuluje komórki do intensywnego namnażania się. Poza mózgiem ich skupiska tworzą także strunę grzbietową, wokół której wytworzy się kręgosłup i z której rozwinie się rdzeń kręgowy. W następnej kolejności powstaną szkielet i mięśnie. Teraz też zaczyna się wykształcanie wszystkich narządów i układów niezbędnych do funkcjonowania maluszka poza brzuchem mamy – powstają zalążki płuc, nerek, trzustki i śledziony.
 

W 5. tygodniu ciąży wokół zarodka zaczyna się zbierać płyn owodniowy. Pojawia się również łożysko, które poprzez wymianę tlenu i dwutlenku węgla przez cały okres trwania ciąży umożliwia płodowi oddychanie i zastępuje pracę płuc. To właśnie poprzez łożysko będziesz dostarczać swojemu rozwijającemu się dziecku składniki mineralne i witaminy, a także niektóre przeciwciała, zapewniając mu odporność w pierwszych tygodniach po porodzie. To dlatego już na tym etapie niezwykle ważne są higiena i zbilansowane menu.

Pod koniec 5 tygodnia ciąży zarodek jest jeszcze bardzo malutki i mierzy ok 0,4-0,6 cm. Pomimo to, podczas badania USG można już rozpoznać, w którym miejscu jest zawiązek głowy, a w którym reszty ciała.

5. tydzień ciąży – jak zmienia się Twoje ciało?

Jeśli test potwierdził, że spodziewasz się dziecka, wiesz już, że rozwija się w Tobie nowe życie. Brzuch w 5. tygodniu nie jest jeszcze widoczny, jednak zaczynasz już odczuwać objawy wczesnej ciąży.

2 tygodnie po zapłodnieniu zauważysz, że Twoje piersi delikatnie się zaokrągliły i stały się wrażliwe na dotyk. U niektórych kobiet brodawki mogą stać się nieznacznie ciemniejsze. W tym czasie mogą się też nasilać zmiany nastrojów i rozdrażnienie. Gwałtowny wzrost poziomu progesteronu w organizmie jest przyczyną senności i zmęczenia, na które skarży się w pierwszych tygodniach ciąży wiele przyszłych mam. To także skutek obciążenia, z jakim musi się teraz zmierzyć Twój organizm, który potrzebuje energii m.in. na wykształcenie łożyska.

W 5. tygodniu ciąży możesz odczuwać metaliczny posmak w ustach, ślinotok oraz konieczność częstego oddawania moczu. Być może zauważysz także uczucie napięcia w podbrzuszu. Niektóre kobiety już od pierwszych tygodni ciąży są bardzo wrażliwe na zapachy. Czy jest to regułą? Nie! Wiele przyszłych mam nie doświadcza żadnych zmian, co wynika z indywidualnego działania hormonów i wcale nie świadczy o nieprawidłowym rozwoju ciąży.

Ważne

Zapłodniona komórka jajowa inicjuje prawdziwą rewolucję hormonalną. Za wczesnymi objawami ciąży, takimi jak zmiany nastrojów, stoją właśnie hormony, które wpływają na Twoje odczucia i myśli, m.in.:

• estrogen, który budzi instynkt wicia gniazda
• progesteron, dzięki któremu skupiasz się na ciąży
• gonadotropina kosmówkowa, odpowiadająca za utrzymanie prawidłowego poziomu progesteronu
• prolaktyna, która skupia uwagę na dziecku i zmniejsza zainteresowanie seksem

kortyzol, zapewniający zastrzyk energii niezbędnej do wykonywania nowych zadań
5. tydzień ciąży – na co zwrócić uwagę?

Nudności – u ponad 60% przyszłych mam nudności są wczesnym objawem ciąży. Pojawiają się zazwyczaj około 4.-5. tygodnia, nasilają w 9. i powoli zanikają około 12. tygodnia ciąży. Zdarza się również tak, że u niektórych kobiet nudności trwają aż do 16. tygodnia ciąży. Złe samopoczucie jest zwykle skutkiem wysokiego stężenia gonadotropiny kosmówkowej (beta-HCG). Na intensywność nudności bardzo duży wpływ ma stres odczuwany w związku z brakiem miesiączki, jeśli ciąża jest zaskoczeniem. Beta-HCG ze względu na zbliżoną do TSH budowę, często pobudza też receptory hormonów tarczycy, co jest przyczyną złego samopoczucia. Najwyższe stężenie hormonu pojawia się w 1 trymestrze ciąży, potem jego poziom stopniowo spada.
 

Ważną rolę w zmniejszeniu nudności odgrywa odpowiednie nawadnianie organizmu. Wypijaj nawet 3 litry płynów dziennie, staraj się często spożywać niewielkie posiłki. Unikaj także intensywnych kuchennych zapachów. Skutecznie zadziała także każdy lek przeciw chorobie lokomocyjnej – skonsultuj ich stosowanie z lekarzem.

Ważne

Jeśli w I trymestrze dręczą Cię poranne nudności, sięgnij po imbir. Doskonale łagodzi mdłości, działa przeciwwymiotnie i pobudza wydzielanie soku żołądkowego. Poprawia także apetyt, reguluje trawienie i łagodzi niestrawność.

 Refluks żołądkowo-przełykowy – wysokie stężenie progesteronu nie tylko staje się przyczyną zmęczenia, ale także spowalnia perystaltykę przewodu pokarmowego. Wiążą się z tym dolegliwości trawienne, takie jak wzdęcia, niestrawność i częste odbijanie się. Treść pokarmowa dłużej zalega w żołądku i przez słabszą pracę zwieracza jest cofana do przełyku. Ponieważ oprócz pokarmu zawiera ona również kwas solny i enzymy trawienne, często dochodzi do podrażnienia śluzówki przełyku i pojawienia się zespołu przykrych dolegliwości zwanych refluksem żołądkowo-przełykowym.
 

Bardzo ważne, abyś teraz właściwie się odżywiała. Nie chodzi wyłącznie o to, co jeść, ale przede wszystkim ile. Jedząc często, ale w małych ilościach, nie tylko złagodzisz mdłości, ale również usprawnisz pracę jelit. Leczenie refluksu wymaga konsultacji gastroenterologicznej i odpowiedniej diagnostyki. Terapia zwykle polega na zastosowaniu leków zobojętniających kwas żołądkowy przepisywanych przez lekarza.

Ważne

Wynik testu ciążowego nie zawsze jest jednoznaczny. Nawet jeśli w 5. tygodniu jest negatywny, pamiętaj, że do owulacji mogło dość nieco później i poziom gonadotropiny kosmówkowej (HCG) jest jeszcze zbyt niski, by test mógł wykryć jej obecność. W takiej sytuacji najlepiej powtórzyć badanie po kliku dniach.

5. tydzień ciąży – jak dbać o siebie?

Zaplanuj dietę! 
Ciąża to wyjątkowy stan. Od chwili, w której dowiadujesz się, że rozwija się w Tobie nowe życie, powinnaś zacząć szczególnie uważać na to, co jesz. Być może potrzebna będzie wizyta u dietetyka i przyjrzenie się dotychczasowemu stylowi żywienia pod kątem aktualnych potrzeb Twoich i dziecka. Planując posiłki:

• wybieraj pokarmy jak najbardziej naturalne – warzywa i owoce dostarczają Ci wielu niezbędnych witamin oraz mikroelementów,
• zrezygnuj z podwójnych porcji – nadmierne objadanie się to nie tylko dodatkowe kilogramy, ale także większe ryzyko wystąpienia nadciśnienia, obrzęków i cukrzycy,
• dbaj o higienę i przestrzegaj zasad prawidłowego przygotowania posiłków – dotyczy to mycia produktów, ich obróbki termicznej i odpowiedniego przechowywania,
• unikaj żywności przetworzonej oraz wyrobów garmażeryjnych, surowego mięsa i ryb (np. sushi), niepasteryzowanego mleka i otrzymywanych z niego serów pleśniowych,
• staraj się ograniczyć cukry proste,
• wyeliminuj z diety alkohol.

Zastanów się nad wyborem lekarza 
Warto już teraz wybrać lekarza, który poprowadzi Twoją ciążę. Ważne, aby wzbudzał Twoje zaufanie, był zaangażowany i chętnie wyjaśniał wszelkie wątpliwości, ponieważ z czasem będzie ich coraz więcej.

6. tydzień ciąży – jakie badania?

Jeśli dotychczas nie przeprowadzałaś badania potwierdzającego ciążę, a chcesz mieć całkowitą pewność, że spodziewasz się dziecka, warto zrobić proste i bezbolesne badanie poziomu beta-HCG (możesz otrzymać na nie skierowanie). Być może już teraz planujesz pierwszą wizytę u ginekologa. Bądź gotowa na to, że lekarz zleci Ci wykonanie dodatkowych badań:

• badanie grupy krwi i czynnika Rh
• morfologię krwi
• badanie ogólne moczu
• cytologię
• badanie stężenia glukozy we krwi na czczo
• oznaczenie poziomu TSH, fT3 i fT4
• badanie na obecność przeciwciał IgG i IgM przeciwko toksoplazmozie
• oznaczenie przeciwciał IgG, IgM przeciwko wirusowi CMV
• badanie na obecność przeciwciał IgG przeciwko różyczce
• badanie w kierunku obecności wirusa HIV
• badania w kierunku zapalenia wątroby typu C (HCV)
• badania w kierunku kiły (VDRL)
• przeglądu stomatologicznego