Dlaczego mleko mamy jest najlepsze? poznaj skład mleka kobiecego!

Mleko mamy to unikalny pokarm, który zmienia swój skład, konsystencję, a nawet gęstość, dopasowując się do potrzeb dziecka. Na to wszystko wpływa wiele czynników – wiek maluszka, a więc faza laktacji, pora dnia w jakiej karmi się dziecko, a nawet klimat. Poznaj wyjątkowy skład mleka matki i dowiedz się, dlaczego jest najlepsze dla niemowlaka!

Mleko mamy najlepsze dla maluszka

Karmienie piersią to najlepsze, co może otrzymać noworodek od mamy na początku swojej żywieniowej drogi. Mleko kobiece zapewnia dziecku zdrowy wzrost i rozwój, dostosowując się do potrzeb oraz możliwości trawiennych delikatnego brzuszka.

Mleko kobiece nie ma stałego składu. Pierwsze mleko mamy, czyli siara, znacznie różni się od mleka dojrzałego, które pojawia się dopiero około 14 dni po porodzie. Zawiera m.in. więcej białka oraz oligosacharydów mleka kobiecego (HMO), ważnych dla odporności.

Pory dnia i klimat a skład mleka mamy

Rano w mleku kobiecym znajduje się najwięcej laktozy, w południe tłuszczu, a wieczorem białka. Na początku karmienia mleko mamy jest prawie przezroczyste i bogate w wodę i cukier, dlatego zaspokaja głód i gasi pragnienie maluszka. W trakcie ssania pokarm staje się gęstszy, bogatszy w tłuszcze i białko. Do końca karmienia ilość tłuszczu wzrośnie w nim aż czterokrotnie, a wartość energetyczna zwiększy się o 25-30 kcal – wszystko po to, żeby zaspokoić głód Twojego dziecka. To także dlatego warto dbać, by maluszek zawsze opróżniał pierś do końca.

Skład mleka mamy dostosowuje się nie tylko do indywidualnych potrzeb dziecka, lecz także... do klimatu. Tam, gdzie jest gorąco, kobiety produkują relatywnie więcej mleka wodnistego, co pomaga utrzymać odpowiednie nawodnienie organizmu dziecka. Stosunkowo mała zawartość sodu w mleku nie obciąża nerek dziecka.

Skład mleka kobiecego

W mleku matki jest wszystko, czego dziecko potrzebuje do prawidłowego wzrostu i rozwoju, czyli: węglowodany (głównie laktoza), tłuszcze (w tym niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, jak DHA), wspomniane już oligosacharydy mleka kobiecego (HMO), wysokiej jakości białka, aktywne kultury bakterii probiotycznych, składniki mineralne, witaminy, przeciwciała i wiele więcej. Składniki te nie tylko dostarczają dziecku energii i odżywiają je – są wśród nich także takie, które wspomagają dojrzewanie układu odpornościowego, pokarmowego i nerwowego dziecka (np. HMO, przeciwciała, czynniki wzrostu, enzymy, tauryna, karnityna, nukleotydy). Przeczytaj poniżej, dlaczego te składniki są bardzo ważne w żywieniu niemowlaka!

Węglowodany

Węglowodany to główne źródło energii dla rozwijającego się dziecka. Podstawowym węglowodanem w mleku mamy jest cukier mleczny, czyli laktoza. To ona nadaje mleku matki naturalnie słodki smak, który maluszek tak lubi. Laktoza zwiększa także wchłanianie wapnia, składnika ważnego dla budowania mocnych kości.

Tłuszcze

Tłuszcze pokrywają dużą część dziennego zapotrzebowania energetycznego dziecka. Te zawarte w pokarmie kobiecym są łatwo przyswajalne, a ich ilość zwiększa się pod koniec karmienia, by nasycić maluszka. W mleku kobiecym obecny jest m.in. kwas dokozaheksaenowy, czyli DHA. To długołańcuchowy wielonienasycony kwas tłuszczowy LC PUFA z rodziny omega-3. Organizm dziecka nie potrafi go sam wytwarzać, musi więc otrzymywać go z mlekiem mamy. DHA wpływa na rozwój układu nerwowego i wspiera rozwój wzroku dziecka. Jest niezwykle istotny zwłaszcza w pierwszych miesiącach życia maluszka, kiedy te procesy są najbardziej intensywne. Mleko kobiece obfituje także w kwas α-linolenowy (ALA), który jest ważny dla rozwoju mózgu i tkanek nerwowych.

Oligosacharydy mleka kobiecego (HMO)

HMO to unikalny składnik mleka mamy. To wyjątkowe cukry występujące naturalnie tylko w mleku kobiecym. Ich ilość jest najwyższa w pierwszych dniach i miesiącach karmienia piersią, kiedy układ odpornościowy dziecka jest jeszcze szczególnie niedojrzały. Nie bez powodu – oligosacharydy mleka kobiecego sprzyjają bowiem rozwojowi w jelicie dziecka „dobrych” bakterii i eliminują z organizmu maluszka bakterie chorobotwórcze (patogeny). W ten sposób pomagają budować odporność dziecka i chronić je przed infekcjami.

Białko

Białko to podstawowy budulec organizmu. Jego ilość w mleku mamy zmienia się wraz z wiekiem dziecka tak, by w każdym momencie jak najlepiej zaspokajać jego potrzeby. Wraz z naturalnym zmniejszaniem się tempa wzrostu maluszka, zawartość białka w mleku spada. To ważne, bo nadmiar białka w pierwszym okresie życia może sprzyjać występowaniu u dziecka w przyszłości nadwagi i otyłości.

Ważna jest także jakość tego składnika – białko zawarte w mleku mamy jest tak zbudowane, że może być w pełni wykorzystane przez organizm dziecka. W pokarmie kobiecym nad kazeiną przeważają łatwostrawne białka serwatkowe. To m.in. dlatego jest ono tak bardzo przyjazne dla wrażliwego brzuszka dziecka. W mleku mamy, poza białkami budulcowymi są także białka pełniące inne ważne funkcje, np. immunoglobuliny, hormony, enzymy.

Witaminy i składniki mineralne

Witaminy są niezbędne do prawidłowego przebiegu procesów życiowych. Mleko kobiece jest bogate w niemal wszystkie witaminy i zawiera je w odpowiednich ilościach. Wyjątek stanowią witaminy D3 i K, dlatego ich suplementację należy skonsultować z lekarzem. Ważne składniki mineralne obecne w mleku mamy (m.in. magnez, wapń, cynk) gwarantują dziecku prawidłowy rozwój oraz zdrowie. Ich odpowiednia, nie za duża ani nie za mała ilość chroni przed zbyt dużym obciążeniem osmotycznym nerek.

„Dobre” bakterie

Kiedyś sądzono, że mleko mamy jest jałowe, ale dziś już wiemy, że zawiera pokaźną liczbę aktywnych kultur bakterii probiotycznych, m.in. Lactobacillus reuterii, Bifidobacterium lactis czy Bifidobacterium longum. Maluszek otrzymuje je podczas każdego karmienia, dzięki czemu zasiedlają one jego przewód pokarmowy i wspierają odporność, m.in. ograniczają możliwość rozwoju w organizmie dziecka drobnoustrojów chorobotwórczych.

Enzymy, nukleotydy i czynniki wzrostu

Enzymy (m.in. lipaza, katalaza, amylaza, proteaza) i substancje pomocnicze (tauryna, karnityna) zawarte w mleku kobiecym ułatwiają trawienie jego składników. Nukleotydy mają korzystny wpływ na rozwój przewodu pokarmowego (regenerują błonę śluzową jelit) i działanie układu odpornościowego dziecka. Z kolei czynniki wzrostu wpływają na rozwój układu pokarmowego, nerwowego, hormonalnego i naczyniowego niemowlaka.

Przeciwciała, immunoglobuliny, leukocyty, makrofagi, lizozym, laktoferyna

Wymienione czynniki odpornościowe chronią Twojego maluszka przed chorobami i alergią. Największe ilości tych substancji znajdują się w siarze. Dzięki niej dziecko od razu po przyjściu na świat dostaje ogromną dawkę odporności.

Woda

Woda stanowi ponad 80% pokarmu kobiecego. Rozpuszczone są w niej substancje odżywcze, co czyni je łatwo przyswajalnymi dla organizmu. Co ciekawe, gdy jest gorąco, np. latem, ilość wody w mleku mamy rośnie, by dostarczyć maluszkowi większą ilość płynów.

Pomożemy Ci zapamiętać ważne szczegóły, które dotyczą żywienia maluszka. Ściągnij harmonogram z logo Baby&me i zaznaczaj w nim m.in. daty i godziny karmień. Te ważne informacje mogą przydać się podczas wizyty u pediatry.