Czym jest dieta eliminacyjna?

Twój maluszek ma stwierdzoną alergię pokarmową lub nietolerancję i lekarz pediatra zalecił zastosowanie diety eliminacyjnej? Poznaj jej zasady i sprawdź, co powinnaś jeść, jeżeli karmisz dziecko piersią. Podpowiadamy również, w jaki sposób rozszerzać dietę niemowlaka na diecie eliminacyjnej oraz jak chronić go przed kontaktem ze składnikami, których nie toleruje.

Kiedy lekarz może zalecić dietę eliminacyjną?

Lekarz pediatra może zalecić stosowanie diety eliminacyjnej przy wystąpieniu u maluszka alergii lub nietolerancji pokarmowej. Alergia pokarmowa (nieprawidłowa reakcja układu immunologicznego) najczęściej dotyka niemowlęta i małe dzieci. Dziecko, którego rodzice lub rodzeństwo chorują na alergię, ma aż 5 razy większe ryzyko wystąpienia tego schorzenia. W przypadku niemowląt karmionych piersią alergeny dostają się do organizmu maluszka wraz z mlekiem mamy.

Alergie pokarmowe często bywają mylone przez rodziców z nietolerancjami pokarmowymi, ponieważ mogą dawać podobne objawy ze strony przewodu pokarmowego (biegunki, wzdęcia, bóle brzucha). W przypadku nietolerancji pokarmowej w pojawieniu się dolegliwości nie biorą jednak udziału mechanizmy związane z układem immunologicznym.

Na czym polega dieta eliminacyjna?

Dieta eliminacyjna polega na stałym lub okresowym wyłączeniu z jadłospisu jednego produktu lub nawet całej grupy produktów źle tolerowanych przez dziecko. Dietę eliminacyjną stosuje się w 2 przypadkach: gdy jeszcze nie wiemy, które produkty są źródłem alergenów w diecie (w celu diagnostycznym), oraz wtedy, gdy znamy już sprawcę alergii lub nietolerancji pokarmowej.

Jeśli karmisz piersią, a Twój maluszek ma zdiagnozowaną alergię lub nietolerancję pokarmową, dieta eliminacyjna będzie dotyczyć także Ciebie. Pamiętaj, że w trakcie stosowania diety należy wyeliminować określone produkty we wszystkich ich postaciach. Czasami alergeny mogą być ukryte w produktach na pozór ich niezawierających. Dokładnie czytaj etykiety produktów, aby wykluczyć składniki, które wywołują u maluszka niepokojące objawy.

Dieta eliminacyjna a karmienie piersią

Nie powinnaś przerywać karmienia naturalnego, jeśli u dziecka zdiagnozowano alergię pokarmową. Karmienie piersią jest najlepszym pokarmem dla niemowląt, dlatego powinno być kontynuowane tak długo, jak tylko jest to możliwe, nawet podczas diety eliminacyjnej. 

Naturalny pokarm pomaga dziecku kształtować tolerancję na składniki pożywienia i umożliwia mu pierwszy (bardzo delikatny) kontakt z potencjalnymi alergenami. Dodatkowo mleko mamy zawiera oligosacharydy mleka kobiecego (HMO), które sprzyjają zachowaniu równowagi w układzie odpornościowym, a dzięki temu zmniejszają także ryzyko wystąpienia alergii u dziecka. Pokarm naturalny zawiera także wysokiej jakości białko, które jest dla dziecka łatwe do strawienia i nie wykazuje właściwości alergizujących.

Produkty uczulające w diecie karmiącej mamy

Należy pamiętać, aby podczas eliminowania składników z diety mamy karmiącej piersią, jednocześnie wprowadzać produkty zastępcze, których wartość odżywcza jest zbliżona do wykluczonego pokarmu. W razie konieczności zrezygnowania np. z produktów mlecznych, ważne jest włączenie do diety innych źródeł pełnowartościowego białka oraz wapnia.

Jeśli przy diecie eliminacyjnej matki karmiącej wykluczamy mleko, potrzebne jest inne źródło wapnia (np. nasiona roślin strączkowych, zielone warzywa, suszone owoce, jak figi czy morele oraz orzechy), aby zadbać o zdrowe kości maluszka. Gdy musimy zrezygnować z glutenowych zbóż (będących np. źródłem żelaza, które odpowiada za rozwój funkcji poznawczych i naturalną odporność), warto włączyć do diety zboża naturalnie bezglutenowe, jak amarantus, komosa ryżowa, proso czy gryka. Pamiętaj, że w skomponowaniu diety eliminacyjnej może pomóc doświadczony dietetyk oraz alergolog.

Dieta eliminacyjna dziecka przy rozszerzaniu jadłospisu

Dieta eliminacyjna dzieci bardzo często budzi u rodziców niepokój i bywa sporym utrudnieniem. Jeśli nie zostanie właściwie zaplanowana, istnieje większe ryzyko niedoborów w diecie ważnych składników mineralnych i witamin. To z kolei może prowadzić do niedokrwistości (anemii), braku energii do zabawy lub nawet zaburzeń wzrostu i przyrostu masy ciała. Jeśli zaczynasz rozszerzać dietę dziecka ze stwierdzoną alergią pokarmową, nie opóźniaj niepotrzebnie wprowadzania nowych produktów, konsystencji i smaków.

Podawaj maluszkowi nowe produkty powoli, w kilkudniowych odstępach czasu i początkowo w małych ilościach. Dzięki temu łatwiej będzie zauważyć ewentualne zmiany skórne i dolegliwości, a w razie potrzeby po konsultacji z lekarzem wycofać produkt z jadłospisu dziecka. Minimalny okres, na który lekarz zaleca wyłączenie z menu określonego produktu lub grupy produktów, zwykle wynosi 7 dni. Za optymalny uważa się 10 dni.

Kontrolowanie wagi i wzrostu dziecka na diecie eliminacyjnej

Dieta eliminacyjna u dziecka z alergią pokarmową lub nietolerancją to skuteczny sposób łagodzenia dolegliwości. Jadłospis maluszka powinien być oczywiście dobrany do wieku oraz odpowiednio zbilansowany. Jednocześnie zaleca się regularne wizyty u pediatry oraz kontrolowanie wagi i wzrostu dziecka, aby mieć pewność, że stosowana dieta eliminacyjna jest właściwie skomponowana i nie występują żadne niedobory, które mogłyby spowolnić rozwój maluszka. Warto skorzystać z pomocy siatek centylowych, które przygotowaliśmy z myślą o Twoim rozwijającym się maluszku, i na bieżąco monitorować jego masę ciała oraz wzrost.

 Nestlé Sinlac na specjalne potrzeby żywieniowe

Gdy rozszerzasz dietę maluszka, który ma alergię na białko mleka krowiego, białko soi czy gluten lub nietolerancję laktozy, podaj mu Nestlé Sinlac. Ten bezglutenowy produkt zbożowy możesz serować już po 4. miesiącu życia dziecka, zaraz po pierwszych warzywach i owocach. To świetny pomysł na pierwszy posiłek zbożowy. W składzie Nestlé Sinlac znajduje się m.in. wysokiej jakości mączka chleba świętojańskiego oraz mąka ryżowa o niskich właściwościach alergizujących. To składniki będące źródłem pełnowartościowego białka i innych ważnych dla dziecka składników.

Aby przygotować pełnowartościowy, zbilansowany posiłek wystarczy dodać Nestlé Sinlac do odpowiedniej ilości wody. Wraz z nim maluszek otrzyma witaminy i składniki mineralne oraz bakterie Bifidus BL, które naturalnie zasiedlają układ pokarmowy dzieci karmionych piersią. Produkt sprawdzi się także jako wzbogacenie diety mam karmiących piersią na diecie eliminacyjnej, a także u niemowląt i małych dzieci z niską masą ciała. Do wyboru są dwie opcje – dobrze znany rodzicom i lekarzom Nestlé Sinlac oraz Nestlé Sinlac bez dodatku cukru, który zawiera wyłącznie cukry naturalnie zawarte w składnikach, np. ryżu. W gotowej porcji*** standardowego produktu znajduje się:

• Białko – 6,7 g 
• Żelazo – 4 mg, czyli 67% ilości, jakiej maluszek potrzebuje każdego dnia dla rozwoju funkcji poznawczych
• Wapń – ponad 232 mg, co pozwala zaspokoić 58% dziennego zapotrzebowania dziecka na ten składnik, ważny dla mocnych kości
• witaminę D – 2,6 µg, dzięki czemu dostarcza więcej niż ¼ ilości potrzebnej w ciągu dnia dla rozwoju kości

Dieta eliminacyjna wcale nie jest taka straszna, jak może się wydawać. Pomóc może konsultacja dietetyka, który doradzi, jak skomponować idealne menu zarówno dla mamy, która karmi piersią dziecko z alergią lub nietolerancją pokarmową, jak i dla samego maluszka, który właśnie rozpoczyna swoją przygodę z nowymi smakami podczas rozszerzania diety. Warto też sięgnąć po Nestlé Sinlac, który ułatwi właściwe zbilansowanie jadłospisu.

* immunoskładniki (cynk, żelazo, witaminy A** i C)

** zawartość zgodnie z przepisami prawa

*** 1 porcja = 150 ml wody + 50 g Nestlé Sinlac