Nowa era jedzenia

Twoje maleństwo przestało być niemowlakiem, ale każdy posiłek to zapewne wciąż ekscytujące doświadczenie dla was obojga. Dziecko nie tylko coraz lepiej posługuje się łyżeczką, ale być może umie już zakomunikować, na co ma ochotę. Nowy etap może oznaczać większy bałagan, ale na tym też polega cała zabawa. Gdy dziecko ćwiczy umiejętność samodzielnego jedzenia, ważne, by podsuwać mu różne wartościowe pokarmy i dawać możliwość wyboru. Zanim się obejrzysz będziecie wspólnie zasiadać do stołu, jeść te same potrawy i cieszyć się chwilami wypełnionymi rozmowami i śmiechem.

Co z tym tortem?

Przypomnij sobie pierwsze urodziny Twojego malucha. Zastanawiałaś się wówczas, czy to dobry pomysł, żeby zaserwować mu pierwszy kawałek tortu? Specjalne okazje sprawiają, że na stole pojawiają się konkretne potrawy. Maluchy, których rodzice kategorycznie zabraniali jedzenia konkretnych produktów, z dużym prawdopodobieństwem będą zajadać się nimi w przyszłości. W takich sytuacjach lepiej jest, by pokazać dziecku, że pewne dania są domeną określonych świąt i uroczystości. Zbyt rygorystyczne podejście do kwestii odżywania sprawia, że maluch z trudem odczytuje sygnały głodu i sytości, co z kolei może prowadzić do nadwagi na dalszych etapach życia.

Zamiast więc rygorystycznych zasad warto uważnie obserwować i brać pod uwagę komunikaty, jakie wysyła Ci maluch, pozwalać mu mieć własne preferencje i nie zmuszać do jedzenia. To podstawowe zasady karmienia responsywnego.

Dawaj dobry przykład, a dziecko z czasem samo zacznie sięgać po te same zdrowe posiłki, jakie widzi na Twoim talerzu - a jeśli uważasz, że Twoja dieta pozostawia nieco do życzenia, to dobry moment, żeby wprowadzić zmiany na lepsze. Pamiętaj, że Twój maluch szuka w Tobie wzoru do naśladowania. Jeśli po każdym posiłku pozwalasz sobie na słodycze lub deser, z pewnością dziecko będzie chciało zjeść to samo.

Przeanalizuj poniższą listę i pozwól maluchowi samodzielnie odkrywać nowe smaki.

1. Pokrój miękkie produkty, aby ułatwić dziecku jedzenie
   Twoje dziecko zapewne próbowało już różnych konsystencji jedzenia. Pamiętaj, że chociaż maluch może mieć już kilka ząbków, nadal uczy się prawidłowo rzuć i przełykać. Każdy produkt pokrój więc na kawałki odpowiednie do jego aktualnych możliwości.


2. Podawaj maluszkowi różnorodne, zdrowe pokarmy
   Czasem dzieci muszą spróbować tego samego produktu aż osiem razy, zanim ostatecznie zdecydują, czy im smakuje - warto więc uzbroić się w cierpliwość! Maluchy, które w wieku 14 miesięcy częściej próbowały warzyw i owoców, między 3 a 4 rokiem życia chętniej sięgały po różne produkty z tych grup. Podsuwaj dziecku urozmaicone zdrowe pokarmy i pozwól mu doświadczać wszystkimi zmysłami ich kolorów, konsystencji i smaków. Maluch sam decyduje, co i ile zje.


3. Zrezygnuj z soli i cukru
   Nie martw się, jeśli dziecięce posiłki wydają ci się mdłe. Małe dzieci nie potrzebują dodatku soli ani cukru, do których przyzwyczajeni są dorośli. Wprowadzanie tych składników na wczesnych etapach życia może wpłynąć na kształtowanie kulinarnych upodobań w przyszłości. Warto jednak do potraw dodać zioła lub przyprawy, aby urozmaicić ich smak. Odłóż porcję jedzenia dla dziecka, zanim przyprawisz solą lub cukrem posiłek dla pozostałych domowników, albo potraktuj ten czas jako świetną okazję, by ograniczyć zawartość tych składników w Waszej diecie.


4. Pilnuj, żeby maluch nie wkładał do buzi zbyt dużo jedzenia na raz
   Kiedy dziecko samodzielnie je, bacznie obserwuj, czy porcje, jakie lądują w jego buzi nie są za duże. Podawaj mu na raz tylko kilka kawałków jedzenia, które z łatwością pogryzie lub przeżuje. Zanim zaproponujesz dokładkę, upewnij się, że buzia jest już pusta.


5. Bezpiecznie posadź dziecko i towarzysz mu przy posiłku
   Siadanie przy stole do wspólnego posiłku to okazja, by maluch brał udział w tym ważnym wydarzeniu, ale także uczył się zdrowego odżywiania i chłonął prawidłowe nawyki na przyszłość. Posadź dziecko w krzesełku do karmienia, przypnij pasami i dosuń mebel do stołu. Nigdy nie zostawiaj dziecka bez opieki. Wszystkie posiłki, w tym przekąski, podawaj przy stole. Postępuj tak samo, kiedy jesteście poza domem.


6. Jak unikać ryzyka zakrztuszenia?
   Kiedy maluszek coraz śmielej je bez pomocy, niezwykle istotne jest, by ograniczyć ryzyka zadławienia. Nie podawaj dużych kawałków pożywienia i uważaj na pokarmy, które mają okrągły kształt, są twarde, klejące, małe lub ciągnące się. Wyklucz z dziecięcego jadłospisu orzechy, nasiona i popcorn. Marchew i rośliny strączkowe ugotuj i pokrój w kostkę, winogrona i pomidorki koktajlowe przetnij na czworo, kiełbasę pokrój w plasterki, a orzechy podawaj zmiksowane w formie masła, którym możesz cienko posmarować pieczywo.


7. Nie używaj smakołyków jako nagrody
   Nie podawaj maluchowi jego ulubionych przysmaków w ramach zachęty, by zjadł coś innego lub nagrody za to, że spróbował potrawy, za którą nie przepada. Takie postępowanie tylko wzmocni brak zainteresowania nowymi smakami i raczej nie zachęci do sięgania po dany pokarm w przyszłości.


8. Podawaj wodę w kubeczku
   Przy każdym posiłku lub przekąsce podawaj za kubek z wodą lub mlekiem (kobiecym, modyfikowanym lub krowim). W małym brzuszku nie ma miejsca na puste kalorie pochodzące ze słodzonych napojów.


9. Trzymaj rękę na pulsie
   Kiedy jadłospis malucha szybko się rozszerza, niełatwo nadążyć za tym, jakie pokarmy podajesz na przestrzeni całego tygodnia. Wydrukuj nasz Tygodniowy dzienniczek żywieniowy, umocuj go na lodówce i wypełniaj codziennie. Dzięki temu z łatwością będzie można śledzić, jakie produkty z pięciu grup żywności pojawiają się w jadłospisie maluszka. Dzięki temu masz pewność, że jego dieta zawiera składniki odżywcze, których dziecko potrzebuje.

Warto po jakimś czasie przeanalizować zapiski z kilku tygodni i odpowiedzieć sobie na kilka pytań:

1. Czy dostrzegasz jakieś wzorce w jadłospisie swojego malucha?
2. Czy dziecko je pokarmy z każdej grupy produktów?
3. Czy w diecie maluszka brakuje określonego rodzaju żywności?

Znajdziesz obszar, w którym warto byłoby coś zmienić? To świetnie – dzięki temu dieta Twojego dziecka stanie się jeszcze lepsza!