Sen – dlaczego jest tak ważny dla dziecka?

Nic tak nie rozczula, jak widok słodko śpiącego niemowlaka. Każda drzemka po pełnym wrażeń poranku czy nocny sen na zakończenie wieczornej rutyny pozwalają maluchowi odpocząć fizycznie i psychicznie.

Sen a mowa

Sen zapewnia maluchom znacznie więcej niż tylko regenerację organizmu. Jest niezwykle istotny dla prawidłowego rozwoju mózgu i wzrostu fizycznego.

Najnowsze badania pozwalają powiązać jakość snu na wczesnych etapach życia z rozwojem mowy. Zdaniem specjalistów liczba dziennych drzemek, jakie dziś ucina sobie Twoje dziecko, może mieć pozytywny wpływ na zasób słów, jakim będzie posługiwać się w przyszłości.

Sen – czy istnieje optymalna długość?

Każde dziecko jest wyjątkowe, choć można wskazać powtarzające się reguły. W trakcie pierwszych 8-10 miesięcy niemowlaki śpią zazwyczaj 9 do 12 godzin w ciągu nocy. W odróżnieniu od noworodków mogą spokojnie przesypiać noce, co z kolei skutkuje tym, że są bardziej wypoczęte. Biorąc pod uwagę to, jak bardzo są aktywne w ciągu dnia oraz ile nowych umiejętności przyswajają na co dzień, nie dziwi fakt, że potrzebują dużo odpoczynku.

Na tym etapie rozwoju dziecko przesypia łącznie 15 do 16 godzin na dobę. Obok wypoczynku nocnego składają się na tę sumę z reguły dwie lub trzy drzemki w ciągu dnia, a ich długość może się różnić. Niektóre dzieci drzemią przez 30 minut, podczas gdy inne przesypiają nawet dwie godziny. Położenie malucha na drzemkę może być problematyczne. Jeśli dziecko protestuje, może to oznaczać, że mimo zmęczenia nie chce tracić z Tobą kontaktu.

Rutyna – podstawa przy dziecku

Dowiedziono, że maluchy, których rodzice przestrzegają określonej rutyny nocnej, z reguły śpią dłużej. Przykładowy porządek może wyglądać następująco:

• o godz. 19 rozpoczynasz kąpiel,
• następnie czytasz bajkę lub śpiewasz kołysankę,
• dajesz buziaka na dobranoc.

Bez względu na to, jak w Twoim przypadku wyglądają kolejne kroki, co wieczór warto przestrzegać ustalonej kolejności działań na dobranoc. 

Dziecko świetnie zdaje sobie sprawę, jak będzie wyglądać Wasza wieczorna rutyna, a nawet potrafi wybrać bajkę lub kołysankę, którą chce usłyszeć! Pamiętaj, że warto przy tym unikać podawania butelki, kiedy leży w łóżeczku. Jeśli chcesz wesprzeć maluszka w nauce samodzielnego zasypiania, odkładaj go do łóżeczka lub kołyski sennego, ale jeszcze niepogrążonego we śnie. Wszystkie te czynności pozwolą mu lepiej przesypiać noce.

Potrzebujesz wskazówek dotyczących wyciszających kroków poprzedzających sen? Poznaj nasze 13 porad na słodki sen.

Pozycja w czasie snu i przebudzanie się

Większość niemowlaków w tym wieku umie już się przekręcać. Przygotuj się więc na to, że nawet jeśli Twoje dziecko zasnęło, leżąc na plecach, rano może obudzić się na brzuszku. Na tym etapie to maluch decyduje, w jakiej pozycji śpi mu się najwygodniej.

Niektóre dzieci na tym etapie rozwoju przesypiają noce, inne nadal wybudzają się nawet kilka razy. Nocna pobudka rzadko oznacza pusty brzuszek, dlatego zanim zaczniesz działać, spróbuj znaleźć przyczynę. Rodzaj mleka, jaki podajesz dziecku w ciągu dnia, nie ma wpływu na to, czy przebudza się z nocnego snu. Badania sugerują, że częstotliwość nocnych pobudek jest taka sama w przypadku niemowląt karmionych pokarmem matki i mlekiem modyfikowanym. Obserwuj swojego maluszka, by poznać jego zwyczaje i potrzeby.

Sen: problem i rozwiązania

Jakie mogą być przykładowe przyczyny problemów ze snem?

• Lęk separacyjny: Jeśli widzisz, że maluch wyraźnie nie chce się z Tobą rozstawać, mogą to być początki lęku separacyjnego. Jednym ze sposobów radzenia sobie z tym stanem jest zaproponowanie dziecku przytulania w postaci np. zabawki lub kawałka materiału, które można bezpiecznie zostawić w łóżeczku. Pomoże to maluchowi przyzwyczaić się do Twojej nieobecności i zasnąć. Wesprze także rozwój jego niezależności. Wybierz miękką zabawkę, którą można z łatwością uprać, bez ostrych kantów czy drobnych elementów, które mogą się poluzować (np. guziki) i upewnij się, że została wykonana z materiałów ogniotrwałych/trudnopalnych.


• Niewłaściwy sen: Brak rutyny na dobranoc może wpływać na to, że maluch nie śpi tak długo, jak powinien. Według najnowszych badań, późna pora spania, ekran telewizyjny w pokoju dziecięcym czy brak powtarzalnych czynności na dobranoc mogą mieć związek z jakością snu i jego długością.


• Koszmary: W wieku 8-10 miesięcy niemowlak może mieć już złe sny. Koszmary występują zazwyczaj w fazie snu paradoksalnego (REM), a maluch może wówczas wybudzać się z płaczem i lękiem. Uspokój go i przytul, a potem zapewnij, że jesteś blisko i jest bezpieczny.

Jak rozpoznać, że C.Z.a.S na s.E.N. 

Jeśli maluch, który zwykle przesypia całe noce, od pewnego czasu przebudza, nie proponuj mu od razu jedzenia. Zamiast tego zastanów się, jaka może być przyczyna pobudki. Kiedy już wykluczysz oczywiste powody, jak mokra pielucha czy zbyt wysoka lub niska temperatura w pokoju, przeanalizuj, czy to C.Z.a.S na s.E.N.

C - Choroba (Czy maluch jest przeziębiony albo tuż po szczepieniu?)

Z - Ząbkuje?

a

S - Sny (Czy śnią mu się koszmary?)

na

s

E - Emocje (Czy wasz wieczór był inny niż zazwyczaj? Może jesteście na wakacjach? Albo właśnie się przeprowadziliście?)

N - Nierutynowe czynności (Czy czynności przed snem były inne niż zazwyczaj?)

Jeśli podejrzewasz, że dziecko ząbkuje, spróbuj pomasować jego dziąsełka za pomocą tkaniny nasączonej zimną wodą. A jeśli powód nocnych pobudek może być inny, uspokój i przytul malucha. W przypadku wystąpienia oznak choroby lub infekcji, skorzystaj z porady lekarza.